Okul Öncesi Çocukların Öz Bakım Becerilerinin Ebeveynlere Ait Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.17488347Anahtar Kelimeler:
Okul Öncesi Dönem, Öz Bakım Becerileri, EbeveynÖzet
Araştırma, okul öncesi çocuklarının öz bakım becerilerinin ebeveynlere ait yaş ve öğrenim düzeyi değişkenlerine göre incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma nicel araştırma deseninden ilişkisel tarama modelinde yürütülmüştür. Araştırmaya Hatay ili Antakya merkez ilçesinde bulunan Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı resmi ilköğretim okullarının anasınıflarına ve bağımsız anaokullarına 2021-2022 eğitim öğretim yılında devam etmekte olan 365 çocuk ve ebeveynleri katılmıştır. Araştırmada örneklem grubunun oluşturulmasında amaçlı örnekleme yöntemi kullanılmış ve kolay ulaşılabilirlik ilkesinden yararlanılmıştır. Araştırmada verileri toplamak amacıyla ‘’Kişisel Bilgi Formu’’ ile ‘’3-6 Yaş Çocukları İçin Öz Bakım Becerileri Değerlendirme Testi’’ kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre, okul öncesi dönem çocuklarının öz bakım becerileri ebeveynlerin yaş ve öğrenim durumlarına göre anlamlı farklılık göstermektedir. Anne yaşında giyinme becerisinde; baba yaşında ise temizlik, yemek yeme ve kazalardan korunma becerilerinde anlamlı farklılık bulunmuştur. Anne öğrenim düzeyi temizlik, yemek yeme, dinlenme ve kazalardan korunma; baba öğrenim düzeyi ise temizlik, yemek yeme, giyinme ve kazalardan korunma becerilerinde anlamlı farklılıklar ortaya koymuştur. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda, ebeveynlere yönelik bilgilendirici materyaller hazırlanması ve öğretmenlerin ev ziyaretleri sırasında rehberlik edici öneriler sunmaları önerilmektedir.
İndirmeler
Referanslar
Aydın, O. (2005). Okul Öncesi Dönem Çocuğunun Gelişim Özellikleri. Erken Çocuklukta Gelişim ve Eğitimde Yeni Yaklaşımlar, Derl.: Müzeyyen Sevinç, Morpa.
Bayer, A., Çağdaş, A. & Kayılı, G. (2019). 3-6 yaş çocukları için öz bakım becerileri değerlendirme testi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 46(46), 234-251. doi: 10.9779/pauefd.516623.
Bakar, A. (2023). Ebeveyn Yaş ve Eğitim Durumunun Çocuk Gelişimi Üzerindeki Etkileri. Çocuk ve Aile Dergisi, 18(2), 34-47.
Bender, M., Valletutti P.J., & Baglin., C.A. (1996). A Functional Curriculum for Teaching students with Disabilities: Self-care, motor skills, household managementand living skills. Vol: 1, 3. Edition. Austin: Texas.
Bodur, G. (2022). Çocukların Öz Bakım Becerileri ve Ebeveyn Faktörleri. Eğitim Bilimleri Dergisi, 45(2), 123-135.
Bodur, S. (2022). Anne Yaşının Çocukların Gelişimi Üzerindeki Etkisi. Gelişim Araştırmaları Dergisi, 15(3), 78-92.
Boutain, A. R., Sheldon, J. B., & Sherman, J. A. (2020). Evaluation of telehealth parent training program in teaching self-care skills to children with autism. Journal of Applied Behavior Analysis, 53, 1259-1275.
Büyüköztürk, Ş. (2017). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, İstatistik, Araştırma Deseni SPSS Uygulamaları ve Yorum. Pegem.
Church, E. B. (2001). Learning to be responsible. Scholastic Early Childhood Today, 15(4), 33-35.
Creswell, J.W. (2017). Eğitim Araştırmaları: Nicel ve Nitel Araştırmanın Planlanması, Yürütülmesi ve Değerlendirilmesi. EDAM, İstanbul
Doğanay, H. (2022). Anne öğrenim düzeyinin çocukların öz bakım becerileri üzerindeki etkisi: Bir inceleme. Eğitim ve Bilim Dergisi, 47(210), 123-135.
Erikson, E. H. (1963). Childhood and Society. W.W. Norton & Company.
Fawcett, J. (2005). Contemporary nursing knowledge: analysis and evaluation of conceptual models of nursing (2nd Ed.).USA:FA Davis Comp:223-319.
Gay, L. R., Mills, G. E. & Airasian, P. W. (2011). Educational Research: Competencies for Analysis Applications (12th edition). Pearson.
Goldstein, R. (2006). Ana babalık sanatı (Çeviren N. Önol). İstanbul: Özgür.
Hansa Bilek, A. (2011). Ebeveyn Faktörlerinin Çocukların Öz Bakım Becerilerine Etkisi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 77-92.
Hansa Bilek, M. (2011). Okul öncesi dönem çocukların ev ile okul ortamındaki sosyal becerilerin karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı.
Katz, L. G. (1999). Another look at what young children should be learning. Databases/ERIC:ED453980.
Katz, S., Kenig, D. (1985). A Group İndividual Method Of Training Parents For Teaching Self-Help Skills To Their Mentally Handicapped Children. The British Journal Of Mental Subnormality, 31(61), 80– 87.
Kellegrew, D.H. (2000). Constructing Daily Routines: A Qualitative Examination Of Mothers With Young Children With Disabilities. The American Journal Of Occupational Therapy, 54, 252-259.
Kline, P. (1999). Handbook of psychological testing (2nd ed.). London: Routledge.
Konya, S. (2007). Kubaşık Öğrenme Etkinliklerinin Beş Yaş Grubu Öğrencilerinin Öz bakım Becerilerini Gelişimine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Köklü, N., Büyüköztürk, Ş. & Çokluk-Bökeoğlu, Ç. (2011). Sosyal Bilimler İçin İstatistik (7. Baskı). Pegem.
Merdol, T. (1999). Okul öncesi dönem eğitimi veren kişi ve kurumlar için beslenme eğitimi rehberi. Özgür.
Mikhaylova, E., Bochkor, A., Osipova, P., Popov, D., Chepeleva, M., & Rybakova, E. (2023). Parental Age and Children’s Self-Care Autonomy: A Cross-National Study. Frontiers in Psychology, 14, Article 1243400. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2023.1243400
Nahcivan, N. O. (2004). A Turkish language equivalence of the exercise of self-care agency scale. Western Journal of Nursing Research, 26(7), 813–824.
Oktay, A. (2002). Yaşamın Sihirli Yılları Okul Öncesi Dönem. Epsilon.
Orçan Kaçan, A., Yılmaz, A., & Demirtaş, H. (2019a). Anne ve Baba Yaşının Çocukların Öz Bakım Becerileri Üzerindeki Etkisi. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Dergisi, 30(1), 45-56.
Orçan Kaçan, H., Yılmaz, M., & Demirtaş, H. (2019b). Ebeveynlerin Öz Bakım Becerileri Üzerindeki Etkisi. Eğitim ve Psikoloji Dergisi, 12(1), 45-60.
Orçan Kaçan, M., Ata, S., & Kimzan, İ. (2018). Bazı değişkenlere göre annelerin çocuklarının öz bakım becerilerini destekleme uygulamaları. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğt.Der, 26(3), 428-446.
Orçan Kaçan, M., Ata, S., Kimzan, İ. & Karayol, S. (2019). Bazı değişkenlere göre annelerin çocuklarının öz bakım becerilerini destekleme uygulamaları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 52, s:428-446.
Önder, A. (2003). Okul Öncesi Çocuklar İçin Eğitici Drama Uygulamaları. Morpa.
Özbey, S. (2009). Baba ve Anne Eğitim Düzeyinin Çocukların Gelişimsel Becerilerine Etkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 42(1), 55-68.
Putra, I. K. (2016). Predictor Effect of Parental Authority on the Children’s Self-Care Skills. European Proceedings of Social & Behavioural Sciences, 2014.
Sanz, D., & Menendez, M. (2010). Eğitimli annelerin çocuklarında öz bakım becerilerinin gelişimi. Journal of Early Childhood Education, 38(2), 150-160.
Sanz, M. T., Menéndez, J. (2010). Parents’ Training: Effects Of The Self‐Help Skills Programme With Down’s Syndrome Babies. Early Child Development And Care, 180(6), 735–742.
Seesurrun, S. (2015). Ebeveyn Eğitim Düzeyinin Çocukların Öz Bakım Becerileri Üzerindeki Etkisi. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 22(4), 112-124.
Sezici, E & Akkaya, D. (2020) The effect of preschool children’s motor skills on self-care skills, Early Child Development and Care, 190:6, 963-970
Taşdemir Yiğitoğlu, G., Kıray Vural, B. ve Körükçü, Ç. (2018). 4-5 yaş grubu çocukların sosyal gelişim düzeyleri ile öz bakım becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kastamonu Education Journal, 26(3), 897-905.
Tabachnick, B.G. & Fidell, L.S. (2013). Using Multivariate Statistics (6th Ed.) Boston: Allyn & Bacon.
The Fathering Project. (2021). Research Report on Father Involvement and Child Development. https://thefatheringproject.org/wp-content/uploads/2021/06/Research-Report-final-1-09-FINAL.pdf
Yaşar Ekici, T. (2015). Anne ve Baba Öğrenim Düzeyi ile Çocukların Öz Bakım Becerileri Arasındaki İlişki. Eğitim ve Toplum Dergisi, 35(2), 45-60.
Yavuzer, H. (2005). Çocuk Psikolojisi. Remzi.
Yiğitoğlu, Ö., Demirtaş, K., & Yılmaz, A. (2018). Anne öğrenim düzeyinin çocukların öz bakım becerileri üzerindeki etkisi. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Dergisi, 30(1), 45-56.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Premium e-Journal of Social Sciences (PEJOSS)

Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
