https://pejoss.com/index.php/pub/issue/feed Premium e-Journal of Social Sciences (PEJOSS) 2024-03-31T00:00:00+03:00 Editor editor@pejoss.com Open Journal Systems <p>Premium e-Journal of Social Sciences (PEJOSS); 2017-2020 yılları arasında yılda bir yayınlanmış, 2020 Haziran ayından itibaren ise aylık ve gerekli durumlarda özel ya da ek sayılar da yayınlayabilecek şekilde, en fazla 25 makalenin yer alabileceği sayı ile yayımlanması planlanan <strong>uluslararası hakemli ve indeksli</strong> bir e-dergidir.</p> https://pejoss.com/index.php/pub/article/view/495 Türkiye’de Covid-19 Pandemisinin E- Ticaret Üzerine Etkisi 2024-03-13T13:09:21+03:00 Bahar Özdemir baharozdemirksu@gmail.com <p>E- ticaret; tüketicilerin ihtiyaç duydukları, mal ve hizmetlerin alış ve satışının, internet ortamında gerçekleştirildiği bir süreçtir. E- ticaret, alıcı ve satıcılar arasındaki her türlü ticari faaliyetler için, internet teknolojisini kullanarak, sipariş verme, ödeme yapma ve satış sonrası destek faaliyetlerinin yapılması olarak tanımlanmaktadır. COVID-19 pandemisi bütün dünyada iş hayatı, ekonomi, sağlık, eğitim, sosyal hayat ve ticaret gibi pek çok alanda büyük değişimlere sebep olmuştur. Bu süreçte en çok etkilenen sektörlerden biri e-ticarettir. Türkiye’de COVID-19’un görülmesi ile birlikte devletin sıkı tedbirler almasıyla tüketiciler de ihtiyaçları gidermek için e-ticaret sitelerine yönelmişlerdir. Sonuç olarak, COVID-19 pandemisi Türkiye’deki tüketicilerin tüketim ve satın alma alışkanlıklarını ciddi ölçüde etkilemiş ve insanlar büyük oranda e-ticareti tercih etmeye başlamışlardır.</p> 2024-03-31T00:00:00+03:00 Telif Hakkı (c) 2024 Premium e-Journal of Social Science (PEJOSS) https://pejoss.com/index.php/pub/article/view/493 Yükselen Küresel Bir Sorun Olarak Aşırı Turizm: Prag Örneği 2024-03-09T17:10:18+03:00 Selin Yarkıcı pejoss.editor@gmail.com Erşan Yıldız eyildiz@erciyes.edu.tr <p>Turizm, dünyanın en hızlı büyüyen ve en önemli sektörlerinden biridir. Belirli bir destinasyona çok fazla turistin veya ziyaretçinin aynı zamanda gelmesi dolayısıyla destinasyonun taşıma kapasitesinin aşılması ile ortaya çıkan aşırı turizm, sadece yerel halkın yaşam kalitesini değil aynı zamanda gelen turistlerin bölgedeki deneyim kalitesinin kötüleşmesi ile sonuçlanmaktadır. Bu çalışmada, küresel bir sorun olarak görülen aşırı turizmin, Prag örneği özelinde SWOT Analiziyle değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu hedefe ulaşmak için, literatür taraması yapılmış ve Çekya’nın başkenti Prag’da aşırı turizm gözlemlenmiş olup, bu gözlemlerden elde edilen bilgiler SWOT Analizi yöntemi kullanılarak değerlendirilmiştir. Yapılan değerlendirmeler sonucunda; aşırı turizmin Prag destinasyonunun güçlü ve zayıf yönleri ve muhtemel fırsatları ve tehditleri ortaya konulmuştur. Aşırı turizmin destinasyonlara birçok olumlu ve olumsuz etkilerinin olduğu tespit edilmiştir. Bu bağlamda, aşırı turizmin destinasyonlara faydalarının ve zararlarının değerlendirilmesi ve geleceğe yönelik plan ve stratejilerin iyi bir şekilde hazırlanması gerekmektedir. Elde edilen bulgular değerlendirilerek çeşitli önerilere yer verilmiştir.</p> 2024-03-31T00:00:00+03:00 Telif Hakkı (c) 2024 Premium e-Journal of Social Science (PEJOSS) https://pejoss.com/index.php/pub/article/view/487 Kristal Elma’da Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Alanında Ödül Almış Reklamların Yaratıcılık Açısından Değerlendirilmesi: Göstergebilimsel Bir Analiz 2024-02-23T13:53:01+03:00 Hicran Kaya hicrankaya23@gmail.com R. Gülay Öztürk gulay@ticaret.edu.tr <p>Sosyal konulara duyarlılığın arttığı günümüz dünyasında önemli bir yere sahip olan konulardan biri de toplamsal cinsiyet eşitliğidir. Toplumsal cinsiyet rollerinin belirlenmesinde ve benimsetilmesinde ülkelerin toplumsal normlarının ve kültür endüstrilerinin kayda değer bir gücü olduğu söylenebilir. Bu kapsamda reklamların bir kültür endüstrisi öğesi olarak işlev gördüğü söylenebilir. Reklamlar toplumu yansıtma fonksiyonuna sahip olduğu gibi burada bazen sundukları öğelerle toplumu biçimlendirme rolünü de üstlenebilmektedirler. Cinsiyetler arasındaki eşitsizlikler her zaman gündemde olan bir konu olmasına rağmen, “2018 Kristal Elma ödüllerinde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği” kategorisinin eklenmesi ile birlikte bu konu reklamverenler ve ajanslar cephesinde daha görünür ve önemli bir konu olmuştur. Amaç reklam sektörünün bu alandaki sorumluluğunu üzerine alması, daha eşitlikçi bir yaklaşımla reklamların yapılmasında üzerlerine düşen görevi yerine getirmesidir. Dolayısıyla yarışma bu sorumluluğun yerine getirilmesinde teşvik edici bir öneme sahip olmuştur. Bu kapsamda çalışmada 2020-2022 yıllarında Kristal Elma Yarışması’nda toplumsal cinsiyet eşitliği kategorisinde ödül alan üç adet TV reklamı, Roland Barthes’in göstergebilim modeli ile analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda, reklamlarda özgüvenli, başarılı ve kariyerli kadınların ön plana çıkarıldığı görülmüştür. Bu kadın karakterler "süper kadın" kurgusuyla tanımlanmış, reklamların temel odak noktası haline getirilmiştir. Ünlü kişi desteği de reklamlardaki yaratıcılık anlayışını güçlendiren önemli bir faktör olarak belirlenmiştir. Ünlü kişi desteği ve girişimci kadınların varlığıyla, reklamlardaki yaratıcılık algısını desteklemiştir. Üç reklamda da yaratıcılık kodlamaları gerçeklik algısı ile yapılmıştır. Reklamların yaratıcılık kodlamaları, ünlü kişi desteği, gerçek hayat vurgusu ve "süper kadın" imajı etrafında şekillenmiştir. Öneri olarak<em>; Gelecekte bu kapsamda yapılacak çalışmalarda tüketici üzerinde bu kategoride ödül almış reklamların algısal, duygusal ve davranışsal etkilerin </em>saptanmasını amaçlayan araştırmalar yapılabilir.</p> 2024-03-31T00:00:00+03:00 Telif Hakkı (c) 2024 Premium e-Journal of Social Science (PEJOSS) https://pejoss.com/index.php/pub/article/view/496 12 Mart Belgeseli Üzerinden 68 Kuşağı'nın Değerlendirilmesi 2024-03-13T14:23:07+03:00 Zafer Çil z.cil@alparslan.edu.tr <p>Bu çalışmada 12 Mart Belgeseli ışığında 68 Kuşağını inceleyeceğiz. Belgeselin dönemi nasıl yansıttığı ve hangi açıdan ele aldığı ve 68 kuşağında hangi olayı vurgulayıp, daha çok ön plana çıkardıkları tespit edilecektir. Belgeselin konu aldığı tarih ve dönem incelenirken dönemi nasıl yansıttığı incelenecektir. Daha çok anı şeklinde anlatılan ve röportajlara yer verilen belgeselin ne derece objektif olduğu da 68 kuşağı üzerinden incelenecektir.</p> 2024-03-31T00:00:00+03:00 Telif Hakkı (c) 2024 Premium e-Journal of Social Science (PEJOSS) https://pejoss.com/index.php/pub/article/view/449 Okul Müdürlerinin Görevlerini Yerine Getirirken Karşılaştıkları Problemler ve Çözümlerine Dair Yaklaşımları 2024-01-25T18:12:59+03:00 Mehmet Şanlıdağ mehmetsndg1453@gmail.com <p>Bu nitel araştırma, okul müdürlerinin eğitim kurumlarını yönetme sürecinde karşılaştıkları çeşitli problemleri ve bu problemlere yönelik geliştirdikleri çözümleri anlamayı amaçlamaktadır. Bu araştırma, katılımcı nitel araştırma yöntemleri kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Yarı yapılandırılmış mülakatlar ve gözlemler aracılığıyla toplanan veriler, içerik analizi ile incelenmiştir. Araştırmanın odak noktasını, okul müdürlerinin günlük görevlerini yerine getirirken karşılaştıkları problemler ve bu problemlere nasıl yaklaştıkları oluşturmaktadır. Bulgular, okul müdürlerinin genellikle bütçe yönetimi, öğretmen ve öğrenci ilişkileri, eğitim politikalarının uygulanması ve öğrenci başarısını artırmaya yönelik stratejik planlama gibi konularda karşılaştıkları zorlukları vurgulamaktadır. Bu çalışma, eğitim alanında liderlik ve yönetim pratiğine katkıda bulunmayı hedeflemekte ve gelecekteki araştırmalara yönelik temel bir çerçeve sunmaktadır.</p> 2024-03-31T00:00:00+03:00 Telif Hakkı (c) 2024 Premium e-Journal of Social Science (PEJOSS) https://pejoss.com/index.php/pub/article/view/500 Yüksek İrtifa Antrenman Metodolojilerinin Metabolizma ve Atletik Performansa Etkisi 2024-03-25T17:03:41+03:00 Serdar Şerare serdar.serare@gazi.edu.tr <p>Bireysel ve takım sporlarının antrenörleri uzun süredir sporcularının performansını artırmak için yüksek irtifa antrenmanlarını kullanmaktadırlar. Günümüzde farklı metodolojiler geliştirilmekte olup, hangi metodolojinin daha etkili olduğu belirsizliğini korur iken, metabolizmaya ve atletik performansa etkileri de netlik kazanmamıştır. Bu çalışmanın amacı ise yüksek irtifa antrenman metodolojilerinin, metabolizmaya ve atletik performansa muhtemel etkilerini ortaya koymaktır. Yüksek irtifa antrenmanları dayanıklılık sporlarında temel bir stratejisi haline gelmiş olup, günümüzde yüksek irtifada yaşa-düşük irtifada antrenman yap (YYDA), düşükte yaşa, yüksekte antrenman yap (DYYA) ya da yüksekte yaşa-yüksekte antrenman yap (YYYA) gibi farklı metotlar denenmektedir. En yaygın kullanılan metot’un YYDA olduğu öne sürülmekle, performansı geliştirmesi açısından en uygun metot hala belirsizliğini korumaktadır. Yüksek rakımda yapılan antrenmanların deniz seviyesindeki performansı olumsuz etkileyebileceği belirtilmektedir. Bu nedenle deniz seviyesindeki yarışmalar için YYDA, yüksek rakımdaki yarışmalar için ise YYYA veya DYYA metotları denenmelidir. Yüksek irtifa antrenmanlarının en az 2000 metre ve üzerinde uygulanması ve en az üç hafta kalınması uygun görünse de performansı artırmak için en uygun yükseklik ve süre konusundaki belirsizlikler devam etmektedir. Yüksek irtifada antrenmanlarının performansa etkisi için hipoksik koşulların, aklimatizasyonun, atmosfer basıncının ve hiperventilasyonun temel rol oynadığını; yüksek irtifada performans artışının azalan parsiyel oksijen basıncından (PO<sub>2</sub>) dolayı yetersiz düzeyde oksijen (O<sub>2</sub>) elde edilmesi ve dolayısıyla aklimatizasyon mekanizmasının etkilenmesi ile ilişkili olduğunu göstermektedir. Yüksek irtifada 3 hafta içerisinde kalp atım hızında (KAH) artış, atım hacminde azalma, kırmızı kan hücrelerinin sayısında, hemoglobin (Hb) konsantrasyonunda ve mitokondri yoğunluğunda artış olduğu görülmüştür. Dolayısıyla eritropoietin (EPO) üretimi uyarılarak eritrosit miktarında artış meydana gelir ve bu da maksimum oksijen alımını (VO<sub>2</sub>maks) ve kanın oksijen taşıma kapasitesini artırır. Yüksek irtifada yapılan antrenmanların dayanıklılık performansına olumlu etkileri olabilir. Ayrıca, arteriyel karbondioksit (CO<sub>2</sub>) seviyelerinin düştüğü ve kan glukozu, insulin ve kortizol konsantrasyonlarında belirgin bir artış yaşandığı gözlemlenmiştir. Bu duruma ek olarak, kırmızı kan hücrelerinin sayısındaki artış, kasın kasılma mekanizmi verimliliğinde artışa ve daha düşük laktik asit (LA) düzeyine neden olabilir. Yüksek irtifada antrenmanının anaerobik performansa olumsuz bir etkisinin olmadığı, dayanıklılık performansını artırabileceği doğrulanmakla deniz seviyesindeki performans için etkisi tartışmalıdır. Ayrıca yüksek Hb kütlesine sahip olan elit sporcuların O<sub>2</sub> taşıma kapasitelerini daha da artırmayacağı dolayısıyla performansı fazla etkilemeyeceği son zamanlarda sorgulandığı anlaşılmıştır. Bundan sonraki çalışmalarda çift kör, plasebo kontrollü, çapraz deneme önerilmesinin yanı sıra yükseltinin, kalınan sürenin, sporcuların mevcut performans düzeylerinin ve ayrıca mevsimsel farklılıkların da dikkate alınmasını önermekteyiz.</p> 2024-03-31T00:00:00+03:00 Telif Hakkı (c) 2024 Premium e-Journal of Social Science (PEJOSS) https://pejoss.com/index.php/pub/article/view/489 Bozlak Dışında Kalan Uzun Havaların Ezgisel ve Makamsal Analizi: Kırıkkale Yöresi Örneği 2024-02-27T19:01:18+03:00 Ali Tahsin Gül pejoss.editor@gmail.com Hamit Önal hamitonal@gazi.edu.tr <p>Bu araştırmada, Kırıkkale yöresinde bozlak dışında kalan uzun havalar tespit edilmiş, belirlenen eserler ezgisel ve makamsal bakımdan incelenmiştir. Bu amaçla, konuyla ilgili literatür taraması yapılmış ve uzun havaların tespitine yönelik Kırıkkale yöresi mahalli sanatçıları ile görüşme sağlanmıştır. Araştırma sürecinde tespit edilen 53 uzun hava önce kayıt altına alınmış daha sonra notaya aktarılmıştır. Elde edilen verilerden, uzun havaların ses alanları, ezgisel yapıları ve makamsal özellikleri belirlenmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda Kırıkkale yöresinde bozlak dışı uzun havalarda; ezgi yapılarının bozlaklara göre daha sakin bir yapıya sahip olduğu, tiz ve pest bölgelerde ses atlamalarının olmadığı, hüseyni, hicaz, kürdi ve uşşak makamlarının daha çok kullanıldığı ve bağlamayla icrasının bozlaklara kıyasla daha kolay olduğu gibi sonuçlara ulaşılmıştır.</p> 2024-03-31T00:00:00+03:00 Telif Hakkı (c) 2024 Premium e-Journal of Social Science (PEJOSS) https://pejoss.com/index.php/pub/article/view/488 Gösterişçi Tüketim Davranışının Ekonomik Etkinsizlik Açısından Değerlendirilmesi 2024-02-27T17:32:13+03:00 Şahabettin Güneş gunes_s@ibu.edu.tr <p>Gösterişçi Tüketim (Conspicuous Consumption) kavramını İktisat literatürüne Thorstein Veblen kazandırmıştır.&nbsp; Veblen’e göre özellikle üst sosyal sınıflar gösterişçi, göze çarpan, dikkat çekici tüketim eğilimi sergilerler ve bu şekilde başkalarına çoğu kişi tarafından elde edilemeyecek bir sosyal statü aidiyeti sinyali göndermiş olurlar. Veblen, gösterişçi tüketim davranışının üst sosyal sınıfları taklit etmeye çalışan alt sosyal sınıflar tarafından da sergilenebileceğini ifade etmiştir. Bu çalışmada gösterişçi tüketim kavramı üzerinde durulduktan sonra bu şekildeki tüketim davranışının ekonomik etkinsizliğe nasıl yol açabileceği irdelenecektir. Bu bağlamda, gösterişçi tüketim ile tasarruflar, enflasyon, dış ticaret açığı, rekabet, negatif dışsallıklar, bölüşüm ve sosyo-ekonomik barış arasındaki ilişkiler teorik bağlantılar çerçevesinde incelenecektir.</p> 2024-03-31T00:00:00+03:00 Telif Hakkı (c) 2024 Premium e-Journal of Social Science (PEJOSS)