Premium e-Journal of Social Sciences (PEJOSS) https://pejoss.com/index.php/pub <p>Premium e-Journal of Social Sciences (PEJOSS); 2017-2020 yılları arasında yılda bir yayınlanmış, 2020 Haziran ayından itibaren ise aylık ve gerekli durumlarda özel ya da ek sayılar da yayınlayabilecek şekilde, en fazla 25 makalenin yer alabileceği sayı ile yayımlanması planlanan <strong>uluslararası hakemli ve indeksli</strong> bir e-dergidir.</p> tr-TR editor@pejoss.com (Editor) editor@pejoss.com (Whatsapp İletişim Numarası) Wed, 30 Apr 2025 00:00:00 +0300 OJS 3.3.0.14 http://blogs.law.harvard.edu/tech/rss 60 Muhasebe İşletmelerinde Kurumsal Kimliğin, Yetenek Yönetimi Uygulamalarına Etkileri https://pejoss.com/index.php/pub/article/view/689 <p>Bu çalışmanın amacı, muhasebe işletmelerinde kurumsal kimliğin, yetenek yönetimi uygulamalarına etkilerini incelemektir. Bu kapsamda, kurumsal kimlik, yetenek yönetimi, iş verimliliği, denetim, verilerin güvenliği, kurum itibari, işletme sürekliliği kavramları tanımlanmış; yetenek yönetimi boyutları başlığı altında ise kariyer gelişimi, kararlara katılma, uzmanlık, vizyon, misyon kalite konuları incelenmiştir. Son olarak kurumsal kimliğin; Rekabet üstünlüğüne, yetenekli personel sağlamaya, işletme performansına, çalışan motivasyonuna ve işletmenin sürekliliğine olan etkileri alandaki diğer araştırma sonuçları karşılaştırarak izah edilmiştir.</p> <p>Çalışmanın raporunun hazırlanmasında ikincil kaynaklar taranarak alanda ilgili araştırmalar, tezler, kitaplar, raporlar, internet kaynaklarından yararlanılmış ve alanda daha önce yapılan araştırmaların sonuçlarından yararlanılarak karşılaştırmalar yapılmış elde edilen bilgiler; işletmelerin, kurumların, araştırmacıların ve konu ile ilgili tüm tarafların bilgisine sunulmuştur. Kurumsal kimlik oluşturan ve piyasalarda iyi bir itibara sahip olan işletmeler, müşteri memnuniyeti, yetenekli personel, pazar payı, çalışan performansı, hizmet kalitesi, karlılık ve süreklilik açısından önemli avantajları elde edebilmektedir. Bu kapsamda muhasebe işletmelerinin küresel piyasalarda diğer işletmelerle rekabet edebilmesi için kurumsallaşmanın gereği kurumsallaşmaya, kurumsal kimlik oluşumuna, yetenekli personel istihdamına, kurumsal itibarın artmasına ve rekabet üstünlüğü sağlayacak çalışmalara önem vermesi gerektiği gözlemlenmiştir.</p> Adnan Dede Telif Hakkı (c) 2025 Premium e-Journal of Social Sciences (PEJOSS) https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://pejoss.com/index.php/pub/article/view/689 Wed, 30 Apr 2025 00:00:00 +0300 Panoptikonun Sosyal Kaytarma Davranışı Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi ve Bir Araştırma https://pejoss.com/index.php/pub/article/view/694 <p>Görünmeden bütünü görmek anlamına gelen ve metaforik bir kavram olarak kullanılan panoptikon denetimin ve bireyin üzerinde sürekli izlendiği hissi oluşturarak öz disiplinin bir aracı haline gelmiştir. Bireysel görevlere kıyasla toplu görevlerde çabanın azaltılması anlamına gelen ve sinerjinin tersi bir durumu ifade eden sosyal kaytarma davranışı bireysel performansı ve örgütsel sonuçları etkileyen önemli bir faktördür. Bu araştırma denetimin ve öz disiplinin bir aracı olan panoptikonun sosyal kaytarma davranışı üzerindeki etkisini EUAŞ Afşin-Elbistan B Termik Santrali üzerinden incelemek amacıyla yapılmıştır. Elde edilen bulgular değerlendirildiğinde değişkenler arasında anlamlı bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Bu bağlamda panoptikonun sosyal kaytarma davranışı üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olduğu ve panoptikonun sosyal kaytarma davranışını önleyebileceği veya azaltabileceği sonucuna ulaşılmıştır.</p> Yunus Uçar, Lutfiye Özdemir Telif Hakkı (c) 2025 Premium e-Journal of Social Sciences (PEJOSS) https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://pejoss.com/index.php/pub/article/view/694 Wed, 30 Apr 2025 00:00:00 +0300 Borderline Kişilik Bozukluğu ve Masterson Yaklaşımı Bakış Açısına Göre Değerlendirme https://pejoss.com/index.php/pub/article/view/699 <p>Borderline kişilik bozukluğu, genellikle erken erişkinlik döneminde ortaya çıkmaya başlayan, duygu durumunda tutarsızlıkların olduğu, davranışlarında dengesizliklerin olduğu, sosyal yaşamlarında bireyler arası ilişkilerinde istikrarsızlıkların yaşandığı, dürtü kontrolünün sağlanmadığı gibi problemlerin yaşandığı ciddi bir ruhsal bozukluktur. Bu çalışmanın konusu, uzun süreli bir tedavi sürecine sahip “Borderline Kişilik Bozukluğu”nun ayrıntılı bir şekilde anlatmak, özelliklerini yer vermek ve tedavisinde uygulanılan farklı psikoljik yaklaşımlarının borderline kişik bozukluğuna olan bakış açılarını ele akmaktır. Bu sebeple önceliklikli olarak kişiliğin tanımı aktarılmış, kişiliğin oluşumunda etkili olan çocukluk çağında yaşanmışlıkların, ebeveynlik tutumlarının üzerinde durulmuş, bu dönemde yaşanan psikolojik ya da cinsel konular üzerinde saplantıların ya da zorlamarın olmasıyla birlikte çevresel faktörlerinde etkisiyle kişiliğin geliminin olumsuz yönde ilerlemesi kişilik bozukluğuna sebep olmasını açıklamaktadır. Sonrasında borderline kişilik bozukluğu için tanı koyma kriterlerinden bahsedilmiş, özelliklerine yer verilmiş ve tedavisinden bahsedilmiştir. Son olarak borderline kişik bozukluğunun tedavisinde kullanılan terapi ekolünü açıklayıp, borderline kişilik bozukluğuna olan Masterson Yaklaşımının bakış açısını incelenmiştir. Bu çalışmanın amacı, borderline kişilik özelliklerinin tanımlanması ve bu terapi ekolünün borderline kişilik bozukluğu üzerindeki bakışı üzerine yürütülen ve araştırılan çalışmaları inceleyerek derlenip sunulmasıdır. Yürütülen derleme makalesinin, sınır kişilik bozukluğu, nedenselliği ve Masterson psikolojik yaklaşımının ilişkisine dair mevcut çalışmaların detaylarına inerek literatürdeki ilgili alanyazı çalışmalarına derinlik kazandırması, çalışmanın önemini ortaya koyduğu düşünülmektedir.</p> Dilara Nur Büşra Açıcı Telif Hakkı (c) 2025 Premium e-Journal of Social Sciences (PEJOSS) https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://pejoss.com/index.php/pub/article/view/699 Wed, 30 Apr 2025 00:00:00 +0300 Çıkarımsal Anlama Becerilerinin Geliştirilmesi: Bir Eylem Araştırması https://pejoss.com/index.php/pub/article/view/697 <p>Okuma öğretiminin birincil amacı, öğrencilerin yazılı metinlerden anlam çıkarma becerisi olarak tanımlanan anlama becerilerini geliştirmektir. Bu kapasite, öğrencilerin erken yaşlardan itibaren edinmeleri gereken temel bir dil becerisi olarak kabul edilir. Öğrencilerin okuduğunu anlama ve okuma motivasyonlarının geliştirilmesinin birçok alanda başarıyı teşvik ettiği gösterilmiştir. Bu çalışmanın temel amacı, ilkokul 4. sınıfta öğrenim gören altı öğrencinin metin içi, metin dışı ve metinler arası sorular yoluyla okuduğunu anlama becerilerini geliştirmektir. Bu çalışma, nitel bir araştırma deseni olan eylem araştırması kullanılarak yürütülmüş ve işbirlikçi bir yaklaşım benimsenmiştir. Bu bağlamda araştırmacı, öğrencinin öğretmeni, rehber öğretmeni, ailesi ve araştırmacı birlikte çalışarak bir eylem planı oluşturmuşlardır. 8 haftada toplam 40 oturumda gerçekleştirilen çalışmanın katılımcılarını bir ilkokulun dördüncü sınıfında öğrenim gören altı öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmacı veri toplamak için üç araç kullanılmıştır. Okuduğunu Anlama Testi, Okuma Motivasyonu Profili Ölçeği ve Okuma Prozodisi Rubriği. İlki uygulamadan önce, ikincisi uygulama sırasında ve üçüncüsü uygulamadan sonra olmak üzere üç ölçüm yapılmıştır. Araştırmacı daha sonra verileri aritmetik ortalama, frekans ve yüzde kullanarak analiz etmiştir. Araştırma sonunda öğrencilerin çıkarımsal anlama düzeyi farklı oranlarda geliştirilmiştir. Elde edilen bulgular, metin içi, metin dışı ve metinler arası etkinliklerin akıcı okuma, okuduğunu anlama ve okuma motivasyonuna olumlu yönde etki ettiğini ortaya koymaktadır.</p> Aydın Bulut Telif Hakkı (c) 2025 Premium e-Journal of Social Sciences (PEJOSS) https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://pejoss.com/index.php/pub/article/view/697 Wed, 30 Apr 2025 00:00:00 +0300 Kars İli Peynir Üretimi ve Yerel Ekonomi Üzerindeki Etkileri https://pejoss.com/index.php/pub/article/view/695 <p>Kars, coğrafi konumu, doğal meraları ve iklim koşulları nedeniyle Türkiye’nin en önemli peynir üretim merkezlerinden biridir. Yüksek rakımlı platolar ve zengin bitki örtüsü, süt üretiminde kaliteyi arttırarak Kars Kaşarı ve Gravyer Peyniri gibi bölgeye özgü peynirlerin gelişmesine imkân sağlamıştır. Özellikle Kars Kaşarı, geleneksel ve endüstriyel yöntemlerle üretilmekte olup, olgunlaştırma süreci sayesinde kendine has aromaya sahip olmaktadır. Gravyer peyniri ise, 19 yüzyılda İsviçreli peynir ustaları tarafından bölgeye tanıtılmış ve zaman içinde yerel üretim sürecine uyum sağlamıştır.</p> <p>Kars’ın süt üretimi büyük ölçüde mera hayvancılığına dayanmaktadır. Bölgedeki büyükbaş hayvancılık faaliyetleri, özellikle bahar ve yaz aylarında yoğunlaşmakta, böylece süt üretim kapasitesi artmaktadır. Ancak kış aylarında yem kaynaklarının azalması, üretimde dalgalanmalara neden olmaktadır. Bu durum, bölgedeki peynir üretiminin mevsimsel olarak değişmesine yol açmaktadır. Bununla birlikte, süt üretimi ve hayvancılıkla uğraşan çiftçilerin modern tekniklerden yeterince faydalanamaması, üretimde verimlilik sorunlarına neden olmaktadır.</p> <p>Peynir üretimi, yalnızca ekonomik bir faaliyet olarak değil, aynı zamanda bölgenin kültürel kimliğinin bir parçası olarak değerlendirilmektedir. Kars’ın geleneksel peynir üretimi, nesiller boyunca aktarılan bilgi ve tekniklerle sürdürülmekte, bölgeye özgü peynir çeşitleri korunmaktadır. Bu doğrultuda, Boğatepe köyünde kurulan peynir müzesi, bölgedeki peynir ürününün yaşatılması ve tanıtılması açısından büyük önem taşımaktadır.</p> <p>Kars peynirleri, ulusal ve uluslararası pazarda daha fazla tanınmaya başlamış ve coğrafi işaret tescili alarak yasal koruma altına alınmıştır. Kars Kaşar peyniri 2015 yılında, Gravyer peyniri ise 2024 yılında tescillenmiştir. Bu tescil süreci, yerel üreticilerin ekonomik gücünü artırırken, peynirlerin özgün üretim teknikleriyle korunmasını da sağlamaktadır. Bununla birlikte pazarlama ve markalaşma süreçlerinde yetersizlikler devam etmektedir. Küçük ölçekli işletmeler, üretimlerini daha geniş pazarlara ulaştırmak için modern lojistik sistemlerine ve satış stratejilerine ihtiyaç duymaktadır.</p> <p>Gelecekte, Kars peynirlerini sürdürülebilirliğini sağlamak için modern üretim tekniklerinin yaygınlaştırılması, hijyen standartlarının geliştirilmesi ve markalaşmaya daha fazla önem verilmesi gerekmektedir. Böylece, kars peynirleri hem ulusal hem de uluslararası pazarda rekabet gücünü arttırarak, bölgenin ekonomik kalkınmasına katkı sağlamaya devam edecektir.</p> Emre Baburşah, Ziya İnce Telif Hakkı (c) 2025 Premium e-Journal of Social Sciences (PEJOSS) https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://pejoss.com/index.php/pub/article/view/695 Wed, 30 Apr 2025 00:00:00 +0300