ENNEAGRAM KİŞİLİK TİPLERİ VE DİNÎ TUTUM ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Özet

Yunanca dokuz anlamına gelen “ennea” ve noktalar anlamına gelen “grammos” sözcüklerinden türetilmiş olan enneagram sözcüğü, 9 farklı mizacın toplamını ifade eden bir sistemdir. Enneagram tipolojisinde bireyler dokuz farklı mizaç tipinden birine ait olabilir ve her kişilik tipinin kendine özgü güçlü ve zayıf yönleri, arayışları ve ihtiyaçları mevcuttur. Bu dokuz tip kişilik, bireylerin sahip olduğu baskın özellikleri, temelde mizacı ve kişiliği şekillendiren davranış kalıplarını ortaya koymaktadır. Dolayısıyla kişilik özelliklerimizi ortaya çıkaran dinamik bir yapıyı ifade eden enneagram, düşünmeden eyleme geçmeye kadarki süreçlerin tamamını kapsamaktadır. Bu nedenle ennegram kişilik yapısı ile ilişkili olan faktörlerin incelemesi önem arz eden bir konudur. Bu bağlamda araştırmanın temel amacı üniversite öğrencilerinde enneagram kişilik tipleri ile dinî tutum arasındaki ilişkiyi incelemektir. Başka bir deyişle yüksek öğrenim gören gençlerin dinî tutum düzeyleri ile enneagram kişilik tipleri arasında istatiksel olarak anlamlılık derecesinde bir ilişki olup olmadığını tespit etmektir. Bunun yanında araştırmada, enneagram kişilik tipleri ile sosyo-demografik faktörler arasındaki ilişki ve farklılıkların incelenmesi de hedeflenmektedir. Nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli ile gerçekleştirilen araştırmanın evrenini, Çanakkale Onsekiz Mart ve Van Yüzüncü Yıl üniversitelerinde öğrenim gören gençler teşkil etmektedir. Örneklemini ise söz konusu üniversitelerin değişik fakülte ve yüksekokullarında öğrenim gören 853 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada “Kişisel Bilgi Formu”, “Enneagram Kişilik Ölçeği (EKÖ)” ve “Ok Dinî Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda Dinî Tutum Ölçeği’ndeki tüm boyutlarla ve toplam dinî tutum ölçek puanları ile enneagram kişilik tipleri arasında istatiksel olarak anlamlılık düzeyinde pozitif ilişkiler olduğu görülmüştür. Yine araştırmanın sonucunda sosyo-demografik özelliklere göre enneagram kişilik tiplerinin bazı alt boyutlarında anlamlı farklılaşmalar olduğu saptanmıştır.