Fotorealist Bağlamda Chuck Close Portreleri

Özet

Fotorealizm, ABD’de 1960'ların sonlarında ve 1970'lerin başlarında Soyut Dışavurumculuk ile Minimalist sanata karşı bir hareket olarak gelişmiştir. Fotorealist hareket, ilhamını ve kaynak malzemesini sanatçının kullanabileceği ışık veya doku detaylarını sağlayacak olan fotoğraftan almıştır. Fotorealizm, bir fotoğrafı inceleyerek görüntünün başka bir ortamda olabildiğince gerçekçi bir şekilde yeniden üretmeye çalışıldığı resim, çizim ve diğer grafik ortamları kapsayan bir sanat türü olarak kabul edilmektedir. Tjalf Sparnaay, Ralph Goings, Audrey Flack, Richard Estes, Ron Mueck, Duane Hanson, gerçekliği fotoğraf aracılığıyla yeniden üreten fotorealist sanatçılar arasındadır. Amerikalı sanatçı Chuck Close'un (1940-2021) çalışmaları da 1960'larda fotorealizm bağlamında ortaya çıkmış ve başlangıçta bu şekilde tanımlanmıştır. Daha sonraları Close’un çalışmaları, onu salt fotorealizmle değil, aynı zamanda kavramsal sanat ile de ilişkilendirmiştir. Sanatçı, ilk çalışmalarında airbrush tekniğini kullanmış, böylece ressamın bir ifadesi olarak fırça izlerinden ve kişisel üsluptan kaçınmıştır. Bu çalışmalarında Close, fotoğrafın verdiği tüm detayları resimlerine yansıtmıştır. Adeta bir matbaa baskısı gibi eserlerini, renkleri sırasıyla noktalar halinde bir araya getirerek oluşturmuştur. 1988'de geçirdiği felç ve gördüğü yoğun tedavinin ardından tekerlekli sandalyeye mahkûm olan sanatçı, atölyesini ve çalışma araçlarını fiziksel olarak yeni durumuna uyarlayarak ve portre temasına, eskisi kadar detaycı olmasa da geri dönerek resim yapmaya devam etmiştir. Chuck Close'u fotorealist hareketin ötesine götüren şey, ilk dönem çalışmalarından farklı olarak, görüntünün pikselleşmesine olan ilgisidir. Close, burada imgenin minimum öğeleri arasındaki aralığı genişleterek ızgaralara ayırdığı resimlerinin bütün ve parçaları arasında görsel yanılsamalar oluşturmuştur. Böylece portreler, mozaikler gibi yeni bir canlılık ve yeni bir boyut kazanmıştır. Fotoğrafik görüntünün ton devamlılığı, hem Seurat'nın resimlerinin hem de genel olarak puantilist eserlerin optik düzlemde yeniden oluşturulmuş hali gibidir. Chuck Close portrelerinin teması, 1960'lardan bu yana sabit kalsa da teknik anlamda suluboya, akrilik, kâğıt hamuru, airbrush, fırçalar ve parmak izleri kullanımı dâhil olmak üzere malzeme uygulamaları çeşitlilik göstermiştir. Chuck Close, fotoğraf-resim ilişkisinin bireysel tarihi ile birleştirmesiyle zamanının büyük bir figürü olmaya devam etmektedir.