Mark Rothko’nun Resimlerinde Estetik Deneyim ve St. Thomas Şapeli Örneği

Özet

Mark Rothko’nun St. Thomas Şapeli için yaptığı resimler Soyut dışavurumcu sanatta estetik deneyim açısından önemli bir yere sahiptir. Rothko, şapel için yaptığı eserlerde tamamen içsel dünyaya yöneldiği ve öznenin benlik kavramına ilişkin ruhsal gerçekliğine yoğunlaştığı görülmektedir. Şapelin iç mekânında öznenin yapıt karşısında yaşadığı estetik deneyim, onun kendi varoluşu ve dünya içindeki konumuyla bir yüzleşme biçimini yansıtmaktadır. Yaşadığı estetik deneyimde özne, her dine ve inanca yer veren ortak bir mekânda biçimden ve nesneden yoksun yapıtlar karşında boşluk ve hiçlik algısında kendi gerçekliğine dönüş yapar. Resimler karşısında hissedilen şey, acı, ıstırap, hüzün, özlem gibi trajik duygu birikimlerinin bir boşalması sonucu yaşanan duygusal deneyim farklı bir bilinçlenmenin de yolunu açar. İçe dönük bir aydınlanma biçimi olan bu deneyimler anlık yaşanan fakat etkisi güçlü bir bilinçlenmeyi de beraberinde getirmektedir. Rothko’nun şapel içindeki eserlerinin yarattığı bu deneyim ve bilinçlenme soyut dışavurumcu sanatın en üst düzeyde yapılmış örneklerinden biridir.