Aksaray I. Ulusal Mimarlık Dönemi Kamu Yapılarındaki Çinilerin Mevcut Durumu Üzerine Bir Değerlendirme
Özet Görüntüleme: 59 / PDF İndirme: 26
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.12639649Anahtar Kelimeler:
Aksaray, Adliye ve Jandarma Binası, Vali Konağı, Çini, Koruma, OnarımÖzet
I. Ulusal Mimarlık Dönemi, Türkiye’nin imparatorluktan cumhuriyet sistemine geçtiği yılları (1908-1930) kapsamaktadır. Yeni gelen rejimle ülkede büyük bir değişim yaşanmaya başlanmıştır. Savaşın kaotik ortamından yeni çıkan, ekonomisi çökmüş bir ülke kendi milli değerlerine sarılarak yeniden güçlenmeye başlamıştır. Dönemin Batıda eğitim almış; Vedat Tek ve Mimar Kemaleddin gibi öncü mimarları hem modern hem de gelenekseli bir araya getirerek Selçuklu ve Osmanlı geleneğini mimaride canlandırmaya çalışmıştır. I. Ulusal Mimarlık Dönemi İstanbul, Ankara gibi şehirler kadar Anadolu'da da kendini göstermiştir. Anadolu'da bu dönem okullar, hastaneler ve kamu binaları yapılmıştır. Aksaray'da Vali Abdullah Sabri Karter imar faaliyetlerine önem vermiş, yerine gelen Aksaray'ın Valisi Yusuf Ziya Günar da şehri geliştirmeye devam ettirmiştir. Vali Günar tarafından 1927-1930 yıllarında yaptırılan; Adliye ve Jandarma Binası-Vali Konağı yapıları dönemin mimarisine göre; giriş cepheleri, çini bezeme ağırlıklı, simetrik düzende planlanmıştır. Yapıların dış bezemesinde kullanılan çiniler Kütahya Azim Çini Fabrikasında üretilmiştir. Makaleye konu olan I. Ulusal Mimarlık Dönemi Aksaray kamu yapılarından; Adliye ve Jandarma Binası- Vali Konağı yapılarındaki çinilerin mevcut durumu değerlendirilmiş, bozulmalar detaylandırılmış ve öneriler getirilmiştir
İndirmeler
Referanslar
Aksaray Vilayet Gazetesi,1930, sayı:161
Arslan Sağiroğlu, A, Bağbaşi T. (2022). Aksaray’dakı̇ Erken Cumhurı̇yet Dönemı̇ Kamu Yapılarında Çı̇nı̇ Kullanımı .Nevşehı̇r Haci Bektaşı̇ Ünı̇versı̇tesı̇.Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (2),
Bozdoğan, S. (2002). Modernizim ve Ulusun İnşası: Erken Cumhuriyet Türkiye’sinde Mimari Kültür, Metis Yayınları.
Çetı̇n, A. ve Şavkay M., (2007). Kıyı Kentlerinde Değişim Koruma ve Kuşadası Örneği Kıbrıs, Meditriology International Gazimagosa Symposium, Eastern
Çini, R. (2002). Ateşin Yarattığı Sanat Kütahya Çiniciliği. Celsus Yayınları.
Erdal, Z. (2014). Aksaray’da Türk Devrı̇ Mı̇marı̇si. (Doktora Tezi ), Tez no : 381327, T.C. Yüzüncü Yıl Üniversitesi̇, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Esin, U (1996). On Bin Yıl Öncesinde Aşıklı: İç Anadolu'da Bir Yerleşim Modeli, Tarihten Günümüze Anadolu'da Konut ve Yerleşme, İstanbul.
Eskici, B. ve Zeyveli, F. (2019). Müze Koleksiyonlarındaki Çinilerde Görülen Bozulmalar: Ankara Etnografya Müzesi Çini Pano Örneği. Sanat ve Tasarım Dergisi, (24),429-449.
Görür, M. (1991). Anadolu Selçuklu ve Beylikler Döneminde Aksaray Şehri, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Hacettepe Üniversitesi̇. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Gül, M., F. (2012). Aksaray Azmi Milli Türk Anonim Şirketi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Gülçur, S. (1994). Aksaray, Niğde ve Nevşehir İlleri 1993 Yüzey Araştırması, XII. Araştırma Sonuçları Toplantısı, Ankara.
Konyalı, İ. H, (1974). Abideleri ve Kitabeleri ile Niğde Aksaray Tarihi, C. I-III, İstanbul
Köse E. ve Kılıç D. (2024). Aksaray Hükümet Konağı Çinilerinin Mevcut Durumu Üzerine Bir Değerlendirme. SILK ROAD 3rd International Scientific Research Congress March 6-8, 2024 / Samarkand, Uzbekistan
Oral, M. Z., (2014). Aksaray’ın Tarihi Önemi ve Vakıfları, Mütefekkir, 2, 221-248.
Özer, M. (2017). Aksaray İli Kent Merkezindeki Erken Cumhuriyet Dönemi Mimari Mirasının İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi), Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
Şahin, F. (1987). Kütahya’da Eski Bir Keramik Fırını Üzerine Notlar. Antika, 27, 36-41.
Taşkıran, G., Bayazıt, M., Ersan Eruş, H. Ö. ve Gül, S. (2017). Kütahya çiniciliğinde değişen ve yok olan üretim yöntemleri. Restorasyon ve Konservasyon Çalışmaları Dergisi, 1 (20).
T.C. Aksaray Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Kültür Envanteri. 2009. Topal, N. (2009). Anadol Selçukluları Devrinde Aksaray Şehri, Ankara.
Ulusoy, K., F., (2021). Geçmişten Geleceğe Değişkenleriyle Mimari Tasarım Sınırları Aksaray Kent Merkezi Örneği. ^(Yüksek Lisans Tezi), Konya Teknik Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
Yenişehirlioğlu, F. (2005). Günlük Yaşamdan İnsancıl Görünümler, Toprak Ateş Sır- Tarihsel Gelişimi- Atölyeleri ve Ustalarıyla-Kütahya Çini ve Seramikleri, Suna ve İnan Kıraç Vakfı Yayınları.
Yüksel, U. (1979). Aksaray I. Ulusal Mimari Örneklerinden İdari ve Kültürel Yapılar. Konya Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi, (Yayınlanmamış Yeterlilik Çalışması), Konya.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Premium e-Journal of Social Sciences (PEJOSS)
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.