ULAŞIM COĞRAFYASI BAKIMINDAN ZONGULDAK HAVALİMANI

Özet

Günümüz dünyasında hız ve konfor yönünden öne çıkmış bir ulaşım şekli olarak dikkat çeken havayolu ulaşımı; iş ya da tatil amaçlı seyahatlerde çok büyük kolaylık sağlamıştır. Bu durum özellikle turizm hareketliliğinin artmasına yol açmıştır. Diğer yandan havayolu kargo taşımacılığının payı da her geçen gün artmaktadır. Başta askeri amaçlı yapılan Zonguldak Havalimanı son dönemlerde Batı Karadeniz’in Avrupa’ya açılan kapısı olmuştur. Karadeniz açıklarında bulunan doğalgazın Filyos Limanı’ndan karaya çıkarılacak olması ve liman gerisinde gerçekleştirilmesi planlanan Filyos Endüstri Bölgesi ve Filyos Serbest Bölgesi gibi büyük yatırımların hayata geçirilmesiyle sahadaki havayolu trafiğinin artması beklenmektedir. Bu çalışmada Zonguldak Havalimanı’nın tarihsel gelişimi, teknik özellikleri, fiziki çevre koşullarıyla ilişkisi, hinterlant sahası ve ulaşımdaki yeri ve önemi ortaya konulması amaçlanmıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması olarak desenlenen araştırmada, veri toplamada gezi gözlem ve mülakat yöntemlerinden yararlanılmıştır. Bu kapsamda 2022 Temmuz ve Ağustos aylarında saha gözlemleri ve mülakatlar gerçekleştirilmiştir. 

Zonguldak Havalimanı’nda, 2020 yılı öncesinde kadar uçaklar manuel yolla inmekteydi. Bu durum yılın belirli bir döneminde uçuşların aksamasına, hatta 6 ay gibi önemli bir süre uçuşların durmasına sebep oluyordu. Coğrafi şartları göz önüne alındığında, vadi içerisinde kurulmuş olan Zonguldak Havalimanı ve çevresi, kış ve bahar aylarının belirli bir döneminde sıcaklık terselmesi sonucu sisle kaplanmakta ve görüş mesafesi olumsuz etkilenmekteydi. Havalimanında, pist uzatma ve genişletme çalışmaları yapılmış, özellikle de gece ve kötü hava koşullarında uçakların daha güvenli iniş yapabilmesi için manuel iniş yerine “Aletli İniş Sistemi (ILS)”, yani “Otomatik Pilot” sistemi de kurulmuştur. Bu gelişmeler sayesinde havalimanı, yıl boyu uçuş imkânlarına kavuşmuştur.

2022 yılı itibariyle Zonguldak/ Çaycuma Havalimanı’ndan dış hat olarak sadece Almanya’ya, iç hat olarak da İstanbul’a uçuşlar yapılmaktadır. Almanya uçuşlarını Corendon ve Sun Expres Hava Yolları, iç hat uçuşlarını ise Türk Hava Yolları gerçekleştirmektedir. Zonguldak/Çaycuma Havalimanı’ndan Almanya’ya, Salı günleri hariç her gün karşılıklı seferler düzenlenmektedir. Salı günü ise THY Zonguldak-İstanbul uçuşunu yine karşılıklı olarak yapmaktadır.

Yıllık 25 milyon ton kapasiteli Filyos Limanı’nın ve Filyos Endüstri Bölgesi Projesi’nin faaliyete geçmesiyle yük ve yolcu trafiği artacaktır. Son yıllarda önem kazanan intermodal (çoklu modda) taşımacılık bağlamında Zonguldak Havalimanı’nda gerekli altyapı ve donanım koşullarının hazırlanması, ulaşımın iyileştirilmesi ve gelişmeler doğrultusunda şekillendirilmesi adına bütüncül bir yaklaşımla hareket edilmesi önerilebilir.