KAMU HİZMETİNİN GÖRÜLMESİNDE VATANDAŞ KATILIMINI ÖZENDİRİCİ BİR YÖNTEM ÖDÜLLENDİRME

Özet

Kamu hizmetlerinin yerine getirilmesinde asli sorumlunun devlet olduğu düşüncesi, kamu sektörüne liberal bakış açısının hâkim olmasıyla birlikte zayıflamıştır. Bu süreçte, devlet aygıtının çekildiği alanlar yarı kamusal teşkilatlar veya piyasa aktörlerince doldurulmuştur. Gelişen teknoloji, değişen toplumsal yapı ve bütün bunların sonucu olarak şekillenen yeni bireysel ihtiyaçlar ve istekler ise günümüzde vatandaşların kamu hizmetinden beklentilerini farklılaştırmıştır. Bugün için toplumun giderek farklılaşan kamusal ihtiyaçlarını karşılamanın yollarından birisi olarak, kamu hizmetinin yerine getirilme sürecine vatandaşların da aktif birer aktör olarak katılmalarının önemi ön plana çıkmıştır. Bu katılım, kamu görevi yükümlülüğü, vatandaşlık görevi veyahut sosyal sorumluluk gereğinin yanı sıra vatandaşları ödüllendirme mahiyetinde olabilmektedir. Bu çalışmada da günümüz koşullarında kamusal hizmetlerin yerine getirilmesinde vatandaş katılımının uygulanabilirliği, sürdürülebilirliği ve etkinliği sorularına cevap aranacaktır. Bunun için kamusal hizmetlerin yerine getirilmesi sürecinde gerek Türkiye’de gerekse dünyadaki bazı uygulamalar somut örnekleriyle gösterilmiştir. Sonuç olarak ise kamusal hizmetlerin yerine getirilmesinde vatandaş katılımının dünyada ve Türkiye’de artarak uygulanmakta olduğu fakat bu durumun bazı avantaj ve dezavantajları da beraberinde getirdiği anlaşılmıştır. En büyük avantajlar, kamusal hizmetlerin vatandaş eliyle yerine getirilmesinin bir yandan toplumsal faydayı artırırken bir yandan kamusal hizmetlerin maliyetinde azaltıcı etkiye sahip olması olarak gösterilmiştir. En büyük dezavantaj ise bireysel hak ve hürriyetler ile kamu yararı dengesinin kişisel hak ve hürriyetler aleyhine bozulması endişesi olduğu sonucuna ulaşılmıştır.