Cumhuriyetin Yüz Yılında Türkiye’de Uluslararası Ticaretin Gelişimi

Özet

Günümüzde uluslararası ticaret, ülkelerin kalkınmasında, ekonomik büyümenin sürdürülmesinde ve diğer ülkelerle entegrasyonunun sağlanmasında en önemli araçlardan biri olarak görülmektedir. Dünyada uluslararası ticarette ortaya çıkan değişim sürecine Türkiye Cumhuriyeti de kayıtsız kalmamıştır. Nitekim Türkiye, 1923’te Cumhuriyet’in ilan edilmesiyle birlikte, dünya ticaret sahnesinde meydana gelen küreselleşme ve hızlı değişim sürecinin bir parçası olmak amacıyla çeşitli stratejiler geliştirmiştir. Cumhuriyetin ilanından günümüze kadar geçen süreçte her dönemin ulusal ve uluslararası şartlarına göre uluslararası ticaret stratejileri belirlenmiş ve ihracatı artırarak uluslararası ticaret dengesinin sağlanmasına önem verilmiştir. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulduğu ilk yıllarda Birinci Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı gibi iki önemli savaştan ekonomik olarak önemli ölçüde olumsuz etkilendiği görülmektedir. Cumhuriyetin ilk yıllarında uluslararası ticarette ihracat gelirinin büyük bir bölümünü tarım sektörü sağlamaktadır. Günümüzde Türkiye’nin uluslararası ticaret yapısı ise kuruluş dönemindeki yapısından büyük oranda farklılık göstermektedir. Yüz yıl içerisinde, dış ekonomik ilişkilerle gelişen uluslararası ticaret, kalkınma ve sanayileşmeyi önemli şekilde etkilemiştir. Bununla birlikte, iç ekonomi politikasında ortaya çıkan değişmeler de uluslararası ticaret üzerinde etkili olmuştur. Çalışma kapsamında cumhuriyetin ilanından bugüne kadar geçen dönemlerde uygulanan uluslararası ticaret stratejileri, uluslararası ticareti etkileyen iç ve dış faktörler ile dönemlere göre uluslararası ticaret büyüklükleri incelenmektedir. Çalışmanın amacı, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk döneminden itibaren, cumhuriyetin yüzüncü yılına kadar geçen süreçte Türkiye’nin uluslararası ticaretteki gelişimini tarihsel bir bakış açısıyla ortaya koymaktır.