Rap Müzikte Arabesk Kodların İzdüşümleri: “Biz Kötüyüz, Aynen”
Özet Görüntüleme: 457 / PDF İndirme: 201
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10035564Anahtar Kelimeler:
Müzik, arabesk, hiphop, rap, söylem analiziÖzet
Müzik, insanlığın en eski ve evrensel dillerinden biridir. Terapiden, dini ritüellere kadar pek çok sektörde çeşitli amaçlarla müzik eserleri üretilmekte ve tüketilmektedir. Bununla birlikte müzik günümüz eğlence sektörünün de önemli bir parçasıdır. Sokaklarda, kafelerde, restoranlarda, araçlarda hemen her yerde müzik hayatımızın içindedir. Müzik aynı zamanda kültürün de en önemli transfer aracıdır. Müzik sayesinde yalnızca kültürel öğeler değil dini, siyasi veya ticari mesajlar da üretilebilmekte ve yayılabilmektedir. Özellikle popüler kültürün en önemli taşıyıcı kanallarından biri olan güncel müzik, hazla ve hızla tüketilebilir nitelikte üretilmektedir. Her ne kadar müzik türleri kullanılan enstrümanlardan, seslendirme biçimine, hedef kitlesinden yapısal unsurlarına farklılıklar içeriyorsa da kimi noktalarda benzerlikler taşıyabilmektedirler. Bu bağlamda arabesk ve hiphop müzik arasında, çeşitli bakımlardan benzerlikler ve farklılıklar bulunmaktadır. Hem arabesk hem de rap müzik, ortaya çıkış felsefesi itibariyle ekonomik ya da sosyal yetersizlikler nedeniyle merkezin dışında kalanların, dışlananların ve ötekileştirilenlerin teselli aradığı ya da isyanlarını dile getirdiği müzik türüdür.
Bu açıdan bakıldığında, arabesk ve rap müzik şarkılarında birbirinin içine geçmiş söylem biçimlerine rastlamak mümkündür. Bu çalışmada yukarıda bahsi geçen, rap müziğin arabesk kodlar taşıdığı hipotezinin doğrulanması amaçlanmaktadır. Çalışma kapsamında Heijan ve Muti isimli rap şarkıcıların birlikte seslendirdiği “Aynen” isimli parça örneklem olarak belirlenmiş ve söylem analizi yöntemi ile şarkının sözel öğeleri çözümlenmiştir. Elde edilen bulgulara göre rap müzikte arabesk müziğe ilişkin söylemlerin bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır.
İndirmeler
Referanslar
A-Haber (2023). https://www.ahaber.com.tr/galeri/yasam/heijan-muti-big-ve-cac-gozaltina-alindi-istanbulda-rapcilere-sok-operasyon/13.
Arıcan, T. (2021). Türkçe Rap’in Dönüşüm Evrelerinde Geçişkenlikler: Direniş, Marjinalleşme ve Tarz. Eurasian Journal of Music and Dance (18), 53-69. doi:10.31722/ejmd.956687
BBC (2019). https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-49610797.
Blanchard, B. (1999). The Social Significance of Rap & Hip-Hop Culture. Ethics of Development in a Global Environment (EDGE). Poverty & Prejudice, Media and Race, July, (26). ttps://hiphoparchive.org/sites/default/files/the_social_significance_ of_rap_hip_hop_culture.pdf
Bozkurt, S. S., Zahal, O., & Uyan, Z. D. (2015). Ortaokul Öğrencilerinin Duygu Durumlarına Göre Dinledikleri Müzik Türlerinin İncelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies (39), 541-567.
Ceza (2021). Ceza: İstanbul’un her semtinden rap yükseliyor. (T. Akyılıdız, Röportaj Yapan) istdergi. (27 Kasım 2021). https://www.istdergi.com/roportaj/ceza-istanbulun-her-semtinden-rap-yukseliyor adresinden alındı
Çelik, H., & Ekşi, H. (2008). Söylem analizi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 27 (27), 99-117.
Der.gy (2022). https://www.dergy.com/en-iyi-12-rap-sarki-sozu/
Dilben, F. (2016). Varoşların Sözü: Arabesk-Rap Bağlamla Rap Müzik. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Hacettepe Üniversitesi.
Duran, S. (2012). Türkiye’de Âşıklık Geleneğinin Popüler Müziklere Etkisi. DOĞU BATI Düşünce Dergisi (62), 225-250.
Güngör, N. (1993). Arabesk Sosyokültürel Açıdan Arabesk Müzik. Bilgi Yayınevi.
Gürbilek, N. (2001). Vitrinde yaşamak. Metis Yayınları.
Gürsoy, E. C. (2012). Bir Altkültür Tezahürü Olarak “Arabesk Rap”. Birikim, (285), 93-97.
Halnon, K. B. (2009). Hip-hop. George Ritzer (Ed.), The Blackwell Encyclopedia of Sociology içinde (s. 3486-3487). Blackwell Publishing.
Hürriyet (2023). (https://www.hurriyet.com.tr/avrupa/apache-207-rollerle-tum-zamanlarin-rekorunu-kirdi- 42233931#:~:text=Apache%20207%2C%202019'da%20%C3%A7%C4%B1kan,Christmas'%C4%B1%20da%20geride%20b%C4%B1rakt%C4%B1.
Işık, N. E. (2017). Müzik Sosyolojisi Açısından Arabesk Müziğin Dönüşümü. Sosyoloji Dergisi, 38(1), 89-106.
İHA (2023). https://www.iha.com.tr/haber-cumhurbaskani-erdoganin-mitinginde-konser-veren-sanatcilara-tehdit-yagdi-1168030.
Kaya, A. (2002). Aesthetichs of Diaspora: Contemporary Minstrels in Turkish Berlin. Journal of Ethnic and Migration Studies (28), 43-62.
Kırık, A. M. (2014). Türk Sinemasında Arabesk’in Doğuşu ve Gelişimi. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 2(3), 90-117. doi:10.19145/guifd.72556
Lüküslü, D. (2011). Ulusaşırı Bir Gençlik Kültürü ve Toplumdan Saygı Talebi Olarak Hip-Hop. Toplum ve Bilim (21), 201-222.
Marketing Türkiye (2019). https://www.marketingturkiye.com.tr/haberler/spotify-2019un-en-cok-dinlenenlerini-acikladi/
McCoy, A. (2017). Rap Music. In Oxford Research Encyclopedia of American History. (https://doi.org/10.1093/acrefore/9780199329175.013.287).
Mirac (2019). Rap müzik sanatçısı Mirac: Susamam’dan çekilince ölüm tehditleri aldım. (S. Dursun, Röportaj Yapan) Yeni Şafak. https://www.yenisafak.com/hayat/rap-muzik-sanatcisi-mirac-susamamdan-cekilince-olum-tehditleri-aldim-3517549
Özbek, M. (1991). Popüler Kültür ve Orhan Gencebay Arabeski. İletişim Yayınları.
Rapertuar (2021). https://www.rapertuar.com/haber/spotify-yilin-en-cok-dinlenenlerini-acikladi-ezhel-drake-bad-bunny-sefo-ve-digerleri/
Rapertuar (2022). https://www.rapertuar.com/nedir/sample-nedir/
Richardson, J. W., & Scott, K. A. (2002). Rap Music and Its Violent Progeny: America's Culture of Violence in Context. Journal of Negro Education, 71(3), 175-192. doi:10.2307/3211235
Taşal, B., & Vural, F. (2011). Şarkı Sözlerinde Şiddet Öğesi: Aksaray İli İlköğretim İkinci Kademe Öğrencileriyle Yapılan Bir Çalışma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (25), 252-259.
Taydaş, O., & Sert, H. (2021). Bir Popüler Kültür Ögesi Olarak Arabesk Müziğin Çevreden Merkeze Yolculuğu. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 45, 210-222. doi:10.52642/susbed.899282
Teknoblog (2022). https://www.teknoblog.com/spotify-2022-yilin-ozeti-yayinladi/
Ünür, E., & Bilgili, A. (2021). Kuşakların Karakteristik Özelliklerini ile Müzik Tercihleri Arasındaki İlişki: Bebek Patlaması ve Z Kuşakları Üzerine Python Analizi. USBAD Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, 3(6), 1473-1499.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Premium e-Journal of Social Science (PEJOSS)
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.