Gösterişçi Tüketim Davranışının Ekonomik Etkinsizlik Açısından Değerlendirilmesi


Özet Görüntüleme: 709 / PDF İndirme: 150

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.11089943

Anahtar Kelimeler:

Gösterişçi Tüketim, Etkinsizlik, Ortodoks İktisat

Özet

Gösterişçi Tüketim (Conspicuous Consumption) kavramını İktisat literatürüne Thorstein Veblen kazandırmıştır.  Veblen’e göre özellikle üst sosyal sınıflar gösterişçi, göze çarpan, dikkat çekici tüketim eğilimi sergilerler ve bu şekilde başkalarına çoğu kişi tarafından elde edilemeyecek bir sosyal statü aidiyeti sinyali göndermiş olurlar. Veblen, gösterişçi tüketim davranışının üst sosyal sınıfları taklit etmeye çalışan alt sosyal sınıflar tarafından da sergilenebileceğini ifade etmiştir. Bu çalışmada gösterişçi tüketim kavramı üzerinde durulduktan sonra bu şekildeki tüketim davranışının ekonomik etkinsizliğe nasıl yol açabileceği irdelenecektir. Bu bağlamda, gösterişçi tüketim ile tasarruflar, enflasyon, dış ticaret açığı, rekabet, negatif dışsallıklar, bölüşüm ve sosyo-ekonomik barış arasındaki ilişkiler teorik bağlantılar çerçevesinde incelenecektir.

İndirmeler

İndirme verileri henüz mevcut değil.

Referanslar

Akçalı, İ. & Hacıoğlu, G. (2022). Sosyal Medya Kullanım Sıklığının Tüketicilerin Kompulsif Satın Alma Davranışlarına Etkisi: Gösterişçi Tüketim ve Materyalizmin Aracılık Rolü. Pazarlama Teorisi ve Uygulamaları Dergisi, 8(1), 103-127. DOI:10.15659/patu.8.1.065.

Avcı, İ. (2022). The Effect of Conspicuous Consumption Behavior on Wasteful Consumption Behavior: The Intermediary Role of Hedonic Consumption Behavior. Journal of Economy Culture and Society, 65, 161-179.

Chancel, L. & Piketty, T. (2015). Carbon and inequality: from Kyoto to Paris: Trends in the global inequality of carbon emissions (1998-2013) & prospects for an equitable adaptation fund. http://piketty.pse.ens.fr/files/ChancelPiketty2015.pdf.

Clingingsmith, D. & Sheremeta, R.M. (2015). Status and the demand for visible goods: Experimental evidence on conspicuous consumption. ESI Working Paper, 15-27. Retrieved from http://digitalcommons.chapman.edu/esi_working_papers/176.

Clingingsmith, D. & Sheremeta, R. M. (2015). Status and the Demand for Visible Goods: Experimental Evidence on Conspicuous Consumption. MPRA Paper No. 68202.

Cordes, C. (2005). Veblen’s “Instinct of Workmanship,” Its Cognitive Foundations, and Some Implications for Economic Theory. Journal of Economic Issues, 39(1), 1–20. http://www.jstor.org/stable/4228111.

Coşkun, E. (2018). İlginlik Kuramına Göre Düşük/Yüksek Ürün İlginliğinin Tüketiciler Tarafından Değerlendirilmesi. Erciyes İletişim Dergisi, 5 (4) , 243-252. DOI: 10.17680/erciyesiletisim.390430.

Delgado, M. R., Schotter, A., Ozbay, E. Y. & Phelps, E. A. (2008). Understanding overbidding: Using the neural circuitry of reward to design economic auctions. Science, 321(5897), 1849–1852. doi.org/10.1126/science.1158860.

DeSarbo, W. & Edwards, E. (1996), “Typologies of Compulsive Buying Behaviour: A Constrained Cluster wise Regression Approach”, Journal of Consumer Psychology, 5(3), 231-262.

DeSarbo, W. & Edwards, E. (1996). Typologies of Compulsive Buying Behaviour: A Constrained Cluster wise Regression Approach. Journal of Consumer Psychology, 5(3), 231-262.

Dittmar, H. (2005a). Compulsive Buying - A Growing Concern? An Examination of Gender, Age and Endorsement of Materialistic Values as Predictors. British Journal of Psychology, 96(4), 467-491.

Dittmar, H. (2005b). A New Look at “Compulsive Buying”: Self-Discrepancies and Materialistic Values as Predictors of Compulsive Buying Tendency. Journal of Social and Clinical Psychology, 24(6), 832-859.

Efendioğlu İ. H. (2019). Sosyal Medyadaki Gösteriş Tüketiminin Satın Alma Niyetine Etkisi. Business and Organization Research, Izmir (International Conference) 4-6th September.

Erdoğan, E. & Hülür, A. B. (2022). “Televizyon Dizilerinde Gösterişçi Tüketim Anlatısında Kadın”, Journal of Social, Humanities and Administrative Sciences, 8(56):1135-1150.

Esch, F. R., Möll, T., Schmitt, B., Elger, C. E., Neuhaus, C., & Weber, B. (2012). Brands on the brain: Do consumers use declarative information or experienced emotions to evaluate brands? Journal of Consumer Psychology, 22( 1 ), 75–85. doi.org/10.1016/J.JCPS.2010.08.004.

Gössling, S. & Andreas Humpe, A. (2023) Millionaire spending incompatible with 1.5 °C ambitions. Cleaner Production Letters, V. 4, ISSN 2666-7916, doi.org/10.1016/j.clpl.2022.100027.

Güleç, C. (2015). Thorstein Veblen Ve Gösterişçi Tüketim Kavramı. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 38, s. 62-82.

Hodgson, G. M. (1998). On the Evolution of Thorstein Veblen’s Evolutionary Economics. Cambridge Journal of Economics, 22, 415-31.

Kappes, B. H., Gladstone, J. J. & Hershfield, H. E. (2021). Beliefs about Whether Spending Implies Wealth. Journal of Consumer Research, Volume 48, Issue 1, 1-21, doi.org/10.1093/jcr/ucaa060.

Ku G., Malhotra, D. & Murnighan, J. K. (2005). Towards a competitive arousal model ofdecision-making: A study of auction fever inlive and internet auctions. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 96(2).

Mandler, M. (2016). Piracy versus Monopoly in the Market for Conspicuous Consumption. Economic Journal, Available at SSRN: http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2030317.

O’Guinn, T. C. & Faber, J. R. (1989). Compulsive Buying: A Phenomenological Exploration. Journal of Consumer Research, 16(2), 147-157.

Ordabayeva, N., & Chandon, P. (2011). When equality increases conspicuous consumption among bottom-tier consumers. Journal of Consumer Research, 38(1), 27-41.

Ordabayeva, N. & Chandon, P. (2012). When Spending Hurts. The European Business Review, July–August, p. 41.

Öz, A. (2018). Sosyal Medya Ortamında Gösterişçi Tüketim: Bir Uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Harran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, s. 129.

Phau, I. & Woo, C. (2008). Understanding Compulsive Buying Tendencies among Young Australians. Marketing Intelligence & Planning, 26(5), 441-458.

Podoshen, J.S., & Andrzejewski, S.A. (2012). An examination of the relationships between materialism, conspicuous consumption, impulse buying, and brand loyalty. Journal of Marketing Theory and Practice, 20(3), 319-334.

Rapp, V. (2022). Why you buy: The neuroscience of luxury goods. https://behive.consulting/why-you-buy-the-neuroscience-of-luxury-goods.

Rejon, M. R. (2018). Two Clashing Giants: Marxism and Darwinism. www.bbvaopenmind.com, Erişim: 25.01.2024.

Richins, M. L. & Dowson, S. (1992). A Consumer Values Orientation for Materialism and Its Measurement: Scale Development and Validation. Journal of Consumer Research, 19(3), 303-316.

Roberts, J. A. & Jones, E. (2001). Money Attitudes, Credit Card Use, and Compulsive Buying among American College Students. Journal of Consumer Affairs, 35(2), 213–240.

Sabuncuoğlu, A. (2015). Sosyal Medyanın Bir Gösteriş Tüketimi Mecrası Olarak Kullanımı. İletişim Çalışmaları. Ed: A.Z. Özgür ve A. İşman. 1. Baskı, Sakarya.

Schaefer, M. & Rotte, M. (2007). Thinking on luxury or pragmatic brand products: Brain responses to different categories of culturally based brands. Brain Research, Publ. 1165 (1), 98–104. doi.org/10.1016/J.BRAINRES.2007.06.038.

Soncu, A. G. & Çelik, Ö. (2022). Veblen’in Gösterişçi Tüketim Kültürünün Sosyal Paylaşım Ağlarında Yansıması: Instagram. International Journal of Social and Economic Sciences, 12(1): 16-31.

Starr J., Nicolson C., Ash M., Markowitz E. M., & Moran, D. (2023). Income-based U.S. household carbon footprints (1990–2019) offer new insights on emissions inequality and climate finance. PLOS Clim 2(8): e0000190. https://doi.org/10.1371/journal.pclm.0000190.

Şener, N. K. (2014). Sosyal Medyada Günün Menüsü: Sosyal Medyada Paylaşılan Yemek Fotoğrafları Üzerine Bir Değerlendirme. Erciyes İletişim Dergisi “Akademia”, 3(3), 72-82.

Taylor, D. & Strutton, D. (2016). Does Facebook Usage Lead to Conspicuous Consumption? The Role of Envy, Narcissism and Self-Promotion. Journal of Research in Interactive Marketing, Vol. 10, No. 3, pp. 231-248. DOI 10.1108/JRIM-01-2015-0009.

Thoumrungroje, A. (2014). The Influence of Social Media Intensity and EWOM on Conspicuous Consumption. Procedia - Social and Behavioral Sciences, (148), 7-15, https://doi.org/10.1016/ j.sbspro.2014.07.009.

Topçu, U. C., Eroğlu, U. & Özer, A. (2020). Gösterişçi Tüketimin Kökenleri: Benlik, Sosyal Statü ve Tüketici Materyalizmi. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 12(1), 151-185.

Turgut, B. (2023). Cep Telefonu Marka Bağımlılığı: Bır Alan Çalışması. Journal of Social, Humanities and Administrative Sciences, 9(62), 2577-2585. DOI: http://dx.doi.org/10.29228/JOS HAS.68849.

Uyanık, F. (2013). Sosyal Medya: Kurgusallık ve Mahremiyet. Yeni Medya Kongresi Proceedings, Kocaeli Üniversitesi.

Veblen, T. (1924). Absentee ownership and business enterprise in recent times: the case of America. George Allen and Unwin Publication. https://archive.org/details/AbsenteeOwnershipAndBusiness Enterprise/page/n387/mode/2up.

Volkan, B. (2016). Tüketici Sosyalleşmesi Bağlamında Sosyal Medyanın Materyalizm Ve Gösteriş Tüketimi Üzerindeki Etkisi: Antakya Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.

Ward, S. & Wackman, D. (1971), Family and Media Influences on Adolescent Consumer Learning. American Behavioural Scientist, 14 (3), 415–427.

Wisman, J. D. (2008). Household Saving, Class Identity, and Conspicuous Consumption. Journal of Economic Issues, DOI: 10.2753/JEI0021-3624430105.

Worster, D. (1993). The Wealth of Nature. Oxford: Oxford University Press, United Kingdom.

Yayar, O & Oruç, S. (2020). Tokat İli Kentsel Alanda Tüketicilerin Gösterişçi Tüketime Yönelik Eğilimleri. Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, 24 (1), 35-55.

Yeşil, E. & Ünsalan, M. (2021). Gösterişçi Tüketim ve Yabancı Ürün Satın Alma Niyeti Arasındaki İlişki Üzerine Nitel Bir Araştırma. Kapadokya Akademik Bakış, Sayı 5(2) s. 7.

Zhang W., Jin J., Wang A., Ma Q., & Yu H. (2019). Consumers' Implicit Motivation Of Purchasing Luxury Brands: An EEG Study. Psychological Research and Behavioral Management, 25 (12), 913-929. doi: 10.2147/PRBM.S215751.

İndir

Yayınlanmış

2024-03-31

Nasıl Atıf Yapılır

Güneş, Şahabettin. (2024). Gösterişçi Tüketim Davranışının Ekonomik Etkinsizlik Açısından Değerlendirilmesi . Premium E-Journal of Social Sciences (PEJOSS), 8(40), 536–550. https://doi.org/10.5281/zenodo.11089943