Hâkim el-Cüşemî’nin et-Tehzîb fi’t-Tefsîr Adlı Tefsirinde Mutlak Müteşâbih Kavramlar
Özet Görüntüleme: 49
/ 
PDF İndirme: 14
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.12603972Anahtar Kelimeler:
Tefsir, Hâkim el-Cüşemî, et-Tehzîb fi’t-tefsîr, Muhkem, Mutlak müteşâbihÖzet
Bu makalede Hâkim el-Cüşemî’nin et-Tehzîb fi’t-tefsîr adlı tefsirindeki mutlak müteşâbihler araştırma konusu yapılmıştır. Âl-i İmrân sûresi 7. âyette Kur’ân’ın bazı âyetlerinin muhkem bazılarının da müteşâbih olduğundan bahsedilmektedir. Muhkem, anlamının bilinmesi konusunda herhangi bir beyana ihtiyaç duyulmayan âyet demektir. Müteşâbihten maksat ise açıkça izahı yapılamayan âyet demektir. Müteşâbih açıkça izahı yapılamayan âyet olduğu için müteşâbih ile muhkem âyetin tayini konusunda âlimler tarafından muhtelif görüşler ileri sürülmüştür. Bazı âlimlere göre Kur’ân âyetleri birbirleriyle karşılaştırıldığında üçe ayrılır: Mutlak olarak muhkem, mutlak olarak müteşâbih ve bir yönüyle muhkem diğer yönüyle müteşâbih. Kur’ân’da geçen ve mahiyetlerini yalnız Allah’ın bildiği ruh, dâbbetü’l-arz, sûr, huruf-ı mukattaa, istiva, arş, kürsü, levh-i mahfûz, kalem, sidretü’l-müntehâ ve beytü’l-ma‘mûr gibi kavramlar mutlak müteşâbih kapsamına giren kavramlardır. Araştırmamız Mu‘tezilî müfessir Cüşemî’nin tefsirindeki söz konusu mutlak müteşâbih kavramlar ile sınırlandırılmıştır. Araştırmanın amacı Cüşemî’nin et-Tehzîb fi’t-tefsîr adlı tefsirinde Kur’ân-ı Kerîm’deki mutlak müteşâbihleri nasıl ele alıp değerlendirdiğini ve ilgili kavramları tevil edip etmediğini ortaya çıkarmaktır. Bu araştırmada literatür taraması yöntemi kullanılarak Cüşemî’nin et-Tehzîb fi’t-tefsîr adlı 10 ciltlik tefsiri incelenmiştir. Ayrıca araştırmamıza katkı sağlayacak diğer müelliflerin eserlerinden de yararlanılmıştır.
İndirmeler
Referanslar
Ahmed b. Hanbel, E. A. (1421/2001). el-Müsned. Müessesetu’r-Risâle.
Bezzâr, E. A. (2009). el-Müsned (el-Bahrü’z-Zehhâr). Mektebetü’l-‘Ulûm ve’l-Hikem.
Buhârî, E. A. M. (1422). el-Câmiu’s-sahîh. (Cilt 1-9). Dâru Tavki’n-Necât.
Cevherî, E. N. (1407/1987). es-Sıhâh tâcu’l-luga ve sıhâhu’l-‘Arabiyye (4. Baskı.). Dâru’l-‘İlm li’l-Melâyîn.
Çelebi, İ. (2001). Kādî Abdülcebbâr. Türkiye diyanet vakfı İslâm ansiklopedisi, (Cilt. 24, s. 105- 109). TDV Yayınları.
Ezherî, E. M. (2001). Tehzîbu’l-luga. Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-‘Arabî.
Hâkim el-Cüşemî, E. S. (1439-1440/2018-2019). et-Tehzîb fi’t-tefsîr. Dâru’l-Kitâb el-Lübnânî.
Halîl b. Ahmed, E. A. (ts.). Kitâbü’l-‘ayn. Dâru’l-Hilâl.
İbn Atıyye el-Endelüsî, E. M. (1422). el-Muharreru’l-vecîz fî tefsîri’l-kitâbi’l-‘azîz. Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye.
İbn Ebî Hâtim, E. M. (1419). Tefsîru’l-Kur’âni’l-‘Azîm (3. Baskı.). Mektebetu Nizâr Mustafa el-Bâz.
İbn Fâris, E. A. (1399/1979). Mu‘cemu makâyîsi’l-luga. Dâru’l-Fikr.
İbn Manzûr, E. C. (1414). Lisânü’l-‘Arab (3. Baskı.). Dâru Sâdır.
İbnü’l-Münzir, E. B. (1423/2002). Kitâbu Tefsîri’l-Kur’ân. Dâru’l-Mâsir.
Müslim, E. M. (ts.). el-Câmiu‘s-sahîh. (5 Cilt). Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-‘Arabî.
Nevevî, E. Z. (1392). el-Minhâc fî şerhi Sahîhi Müslim b. el-Haccâc. (18 Cilt). Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-‘Arabî.
Râgıb el-İsfahânî, E. H. (1412). el-Müfredât fî garîbi’l-Kur’ân. Dâru’l-Kalem-ed-Dâru’ş-Şâmiyye.
Süyûtî, H. E. (ts.). el-İtkân fi ʻulûmi’l-Kur’ân. Vizâratü‘ş-Şuûni’l-İslâmiyye ve’l-Evkâf ve’d-Da’ve ve’l-İrşâd.
Şâtıbî, E. İ. (ts.). el-Muvâfakât. (3 Cilt). el-Matba‘atü’r-Rahmâniyye.
Taberî, E. C. (1420/2000). Câmi‘u’l-beyân ‘an te’vîl-i âyi’l-Kur’ân. (24 Cilt). Müessesetu’r-Risâle.
Zebîdî, E. M. (ts.). Tâcu’l-arûs min cevâhiri’l-kâmûs. Dâru’l-Hidâye.
Zemahşerî, E. C. (1419/1998). Esâsu’l-belâğa. Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye.
Zerkeşî, B. M. (1404/1984). el-Burhân fî ʿulûmi’l-Kurʾân (3. Baskı.). Dâru’t-Turâs.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Premium e-Journal of Social Sciences (PEJOSS)
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
