Türkiye’de Seçim Sistemleri ve Adil Temsil: 1950 – 1980 Arası Dönemin Analizi


DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.15657735Anahtar Kelimeler:
Seçim Sistemi,, Temsil, Orantısızlık, TürkiyeÖzet
Bu çalışma Türkiye’de 1950 -1980 arası çok partili seçim süreçlerinde uygulanan seçim sistemlerinin orantısızlık düzeyinden hareketle partilerin elde ettiği eksik ve aşkın temsil oranlarını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Böylece 1950-1980 arası dönemde uygulanan farklı seçim sistemlerinin temsilde adalete ne kadar yaklaştığının ve temsilde adaletten ne kadar uzaklaştığının tespiti açık bir şekilde yapılmış olacaktır. Çalışmanın verileri ikincil kaynaklardan toplanmış ve verilerin analizinde nitel araştırma yöntemlerinden betimleme yönteminden yararlanılmıştır. Çalışmada öncelikle seçim sisteminin tanımı yapılmış, seçim sisteminin türleri ve etkilerine ilişkin bilgiler verilmiştir. Daha sonra Türkiye’de 1945-1980 arası yapılan seçimlerde uygulanan seçim sistemlerindeki değişikler göz önüne alınarak her seçim dönemi ayrı ayrı analiz edilmiştir. Sonuç bölümünde ise elde edilen bulgular karşılaştırmalı değerlendirilmiştir.
İndirmeler
Referanslar
Akyıldız, A. (2016). Demokrasinin Sayılarla Sınavı: Seçim Sistemleri. Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, 7, 127-148.
Braud, P. (2017). Siyaset Sosyolojisi. E. C. Gürcan (çev.). İmaj Yayınevi.
Boix, C. (1999). Setting the Rules of the Game: The Choice of Electoral Systems in Advanced Democracies. American Political Science Review, 93(3), 609-624.
Carter, E., Farrell. D. M. (2010). Electoral Systems and Election Management. L. LeDuc, R. G. Niemi and P. Norris (Ed.), In Comparing democracies. Elections and Voting in the 21st Century (pp. 25–44). Sage Publications.
Cincea, E. (2013). Proportionality or Majoritarianism? In Search of Electoral Equity. Bajo Palabra, (8), 175–190. https://doi.org/10.15366/bp2013.8.011.
Colomer, J. M. (2004). The Strategy and History of Electoral System Choice, J. M. Colomer (Ed.), In Handbook of Electoral System Choice, (pp. 3-78). Palgrave Macmillan.
Çam, E. (2011). Siyaset Bilimine Giriş (10. Baskı). Der Yayınları.
Dikici Bilgin, H. (2013). Seçimler ve Seçim Sistemleri, S. Sayarı, H. Bilgin Dikici (Ed.). Karşılaştırmalı Siyaset içinde (s. 146-168). İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Erdoğan, M. (2009). Anayasa Hukuku. Orion Yayınevi.
Farrell, D. M. (1997). Comparing Electoral Systems. Prentice Hall.
Farrell, D. M., Scully, R. (2007). Representing Europe’s Citizens? Electoral Institutions and the Failure of Parliamentary Representation. Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/acprof:oso /9780199285 020.001.0001
Gallagher, M. & Mitchell, P. (2005). Introduction to Electoral Systems. M. Gallagher, & P. Mitchell (Ed.). In The politics of electoral systems, (pp. 3-23). Oxford University Press.
Hague, R., Harrop, M. McCormick, J. (2019). Comparative Government and Politics: An Introduction. Macmillan International Higher Education. https://doi.org/10.1007/978-1-349-22276-6.
Harrop, M., Miller, W., L., (1987). Elections and Voters: A Comparative Introduction, Macmillan Press.
Komsuoğlu Çıtıpıtıoğlu. A. (2020). 1969 Seçimleri ve XIV.Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi. Y. Tekin (Ed.), Yüzüncü Yılında TBMM: Oluşumu, Çalışma Şartları ve İşlemleri içinde (s.477-513). TBMM Yayınları.
McCormick, J. (2020). Karşılaştırmalı Siyaset ve Yönetim Sistemleri. (M. Ceylan Çev.). Felix Kitap.
Özbudun, E. (1995). Seçim sistemleri ve Türkiye. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 44(1), 521-539. https://doi.org/10.1501/Hukfak_0000000725.
Sartori, G. (1997). Karşılaştırmalı Anayasa Mühendisliği. (E. Özbudun Çev.). Yetkin Yayınevi.
Shively, W. P., (2011). Power & Choice: An Introduction to Political Science. McGraw-Hill.
Teziç, E. (2009). Anayasa Hukuku (13 Baskı). Beta Basım Yayım.
Yıldız, A. (2018). Seçim Sistemleri ve Türkiye’de Milletvekili Seçim Sistemine İlişkin Bir Öneri. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 26 (3), 113-153. https://doi.org/10.15337/suhfd.490307.
Seçim Kanunu Değişikliği, T.C. Resmi Gazete, https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/7438.pdf, 21 Şubat 1950.
Seçim Kanunu Değişiklikleri. T.C. Resmi Gazete, https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/9705.pdf , 13 Eylül 1957.
Seçim Kanunu Değişiklikleri, T.C. Resmi Gazete, https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/10815.pdf, 30 Mayıs 1961.
Seçim Kanunu Değişiklikleri, T. C. Resmi Gazete, https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/11934.pdf, 20 Şubat 1965.
seçim kanunu değişiklikleri, T. C. Resmi Gazete, https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/12856.pdf, 23 Mart 1968.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Premium e-Journal of Social Sciences (PEJOSS)

Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.