İslam Hukuku ve Batı Hukuku Arasında Egemenlik Anlayışına Dair Bir İnceleme


Özet Görüntüleme: 203 / PDF İndirme: 47

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.8278583

Anahtar Kelimeler:

Egemenlik, Kanun, Hukuk, Fıkıh, Şeriat

Özet

Egemenlik kavramı bir devletin toprakları üzerinde yaşayan halkının üzerinde sağladığı yegâne ve en üstün siyasi güç olarak tanımlanmaktadır. Egemenlik unsuru taşıdığı önem açısından devleti oluşturan yapı taşlarından biri olma niteliği taşımaktadır. İnsanların toplumsal hayata geçişiyle beraber devlet ve egemenlik kavramı daha büyük önem kazanmıştır.  Bireylerin can ve mal güvenliğinin sağlanması için devlet kurumuna ihtiyaç vardır. Devletin ortaya çıkması için de belirli ilkelere ihtiyaç vardır. Bu ilkelerin en başında egemenlik kavramı yer almaktadır. Egemenlik kavramında üzerinde durulması gereken bir diğer husus da egemenliğin kaynağı olgusudur. Egemenlik kavramı farklı ülkelerde ve hukuk sistemlerinde kaynağını farklı esaslara dayandırmaktadır. İslam hukukunda egemenlik kavramı beşer üstü bir güce dayandırıldığı için ilahi olarak tanımlanmaktadır. İslam hukukunun evrensel bir nitelik taşıması sebebiyle de egemenlik düşüncesi daha geniş kapsamlar içermektedir. İslam devletleri açısından egemenlik anlayışı Kur’an-ı Kerim’de yer alan ilkelere göre sağlanmalıdır. Batı hukukunda devlet kavramıyla ilgili birden fazla görüş ortaya atılmıştır. Bazı düşünürler ortak fayda amacı güden insanlardan oluşmuş topluluk olarak nitelendirilmektedir.  Bazıları ise filozof-kralın bilgeliğiyle vücut bulmuş hali olarak tanımlamaktadır. Egemenlik kavramıyla alakalı olarak halkın yönetme gücüne sahip olan sınıfın ya da kişinin emir ve komuta yetkisini elinde bulundurması olarak tanımlanmaktadır. Bu farklı hukuk sistemlerinde farklı egemenlik anlayışlarının arasında belirli farklılıklar karşımıza çıkmaktadır. Bu farklılıkların değerlendirilmesi yapılacaktır.

İndirmeler

İndirme verileri henüz mevcut değil.

Referanslar

Akbulut, A. (2017). Sahabe Dönemi İktidar Kavgası: Alevi Sünni Ayrışmasının Arka Planı, (5. Baskı). Otto Yayınları.

Akipek, İ. (1953). John Locke’un Siyasi Fikirleri. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, 10 (1), 258-259.

Arsel, İ. (1968). Anayasa Hukuku (Demokrasi). Sıralar Matbaası.

Aydınlı, H.İ., Ayhan V. (2004). Egemenlik Kavramının Tarihsel Gelişimi Perspektifinden İktidarın Sınırlandırılması Tartışması, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve idari Bilimler, 5(1), 67-84.

Bolay, S. H. (1996). Felsefi Doktrinler ve Terimler Sözlüğü. Akçağ Yayınları.

Bulut, N. (2002). Orta Çağ’dan Yeni Çağ’a Geçiş Süreci Bağlamında Ekonomik Zihniyet Değişiminin Siyasal Düşünceye Etkisi. Atatürk Üniversitesi Erzincan Hukuk Fakültesi, 6(1), 17-32.

Çetin, H. (2002). Egemenlik ve Hukuk İlişkisi Üzerine. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 3(2), 3-4.

Çetin, H. (2007). Çağdaş Siyasi Akımlar. Orion Kitabevi, 10(1), 129-130.

Ebenstein, W. (2001). Siyasi Felsefenin Büyük Düşünürleri (Çev: İsmet Özel). Şule Yayınları.

Erdoğan, M. (1990). İslam Hukukunda Ahkamın Değişmesi. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları.

Eskicioğlu, O. (1996). İslâm ve Uluslararası Adâlet. T.D.V.Y.

Göze, A. (2007). Siyasal Düşünceler ve Yönetimler. Beta Yayınevi.

Hacımüftüoğlu, H. (2017), Kral Tanrı: Allah’ın Krallığı (2. Baskı). İletişim Yayınları.

Hakyemez, Y.Ş. (2004). Mutlak Monarşilerden Günümüze Egemenlik Kavramı. Seçkin Yayıncılık.

Hobbes, T. (2001). Leviathan (Çev: Semih Lim). Yapı Kredi Yayınları.

İbn Hişâm, A. (1992). es-Sîretü’n-Nebeviyye (6. Baskı). Dâru’l-Fikr.

Kapani, M. (1992). Politika Bilimine Giriş. Bilgi Yayınevi.

Karatepe, Ş. (1996). İnsan Haklarının İlâhî Temelleri. T.D.V.Y.

Machiavelli. (1992). Hükümdar (Çev. Selahattin Bağdatlı). Sosyal Yayınlar.

Mevdudi, E. A. (2015). Hilafet ve Saltanat (Çev. Ali Genceli). Hilal Yayınları

Önal, G. (1995). İşletme Yönetimi ve Organizasyonu. Marmara Üniversitesi Yayınları.

Saygılı, A. (2010). Modern Devletin Çıplak Sureti. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, 59(1), 61-97.

Tahmâz, A. M. (1991). Mizatüş’t-Şeriâh’l-İslamiyye alel Kavanini’l-Vaziyye. Dımeşk.

Tunçay, M. (1969). Batı’da Siyasal Düşünceler Tarihi-1-2-3, AÜSBF Yayınları.

Türköne, M. (2005). Siyaset. Ankara: Lotus Yayınevi.

Yayla, A. (1992). Liberalizm. Turhan Kitabevi.

Zabunoğlu, Y.K. (1957). Thomas Hobbes, Hayatı, Eserleri ve Hukuki Fikirleri. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, 14(1), 230.

Zühayli, Vehbe. (1987). Cühüdü Taknini’l-fıkhi’l İslami. Beyrut.

İndir

Yayınlanmış

2023-08-24

Nasıl Atıf Yapılır

KAYA, Şükrü. (2023). İslam Hukuku ve Batı Hukuku Arasında Egemenlik Anlayışına Dair Bir İnceleme. Premium E-Journal of Social Sciences (PEJOSS), 7(33), 780–789. https://doi.org/10.5281/zenodo.8278583