Covid-19 Pandemi Döneminde Uygulanan Kamu Harcama Politikası Uygulamalarının Kamu Mali Dengesine Etkisi: Seçilmiş Ülke Örnekleri Üzerine Bir Değerlendirme

Burcu Durak Oldaç; Mustafa Sakal

doi:10.5281/zenodo.8434277

Yazarlar

Burcu Durak Oldaç Çukurova Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Adana / TÜRKİYE https://orcid.org/0000-0001-8711-7057
Mustafa Sakal Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İzmir / TÜRKİYE https://orcid.org/0000-0003-4527-0605

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.8434277

Anahtar Kelimeler:

Mali Tedbirler, Kamu Harcama Önlemleri, Kamu Mali Dengesi, Covid-19

Özet

Dünyayı kasıp kavuran İspanyol Gribi'nden tam bir asır sonra dünya, yeni bir salgın ile karşı karşıya kalmıştır. İlk vaka Aralık 2019'da Çin'in Wuhan eyaletinde ortaya çıkmış ve ardından tüm dünyaya yayılmıştır. Dünya Sağlık Örgütü tarafından virüsün adı SARS-CoV-2 olarak belirlenmiş ve virüsün neden olduğu hastalığı tanımlamak için Covid-19 terimi kullanılmış olup, 11 Mart 2020’de pandemi ilan edilmiştir. Önceliğin insan hayatını kurtarmak olduğu güdüsüyle hareket eden hükümetler, pandemi ile mücadelede sosyal hayatı sınırlamaya yönelik katı önlemler uygulamaya koymuşlardır. Hastalığın yayılımını sınırlamaya yönelik alınan önlemler ekonomi cephesinde arz ve talep şoklarının yaşanmasına yol açmıştır. Pandeminin yol açtığı ekonomik kriz ile mücadelede Keynesyen politikaları çerçevesinde genişletici maliye politikalarına öncelik verilerek, bilhassa harcama temelli kamu politikaları uygulamaya koyulmuştur. Uygulamaya koyulan harcama temelli kamu politikası uygulamaları, mali dengeleri olumsuz etkileyerek ülkelerin bütçe açıklarının yükselmesine neden olmuştur. Bu çalışmada Covid-19 Pandemisi ile mücadelede seçilmiş ülkeler tarafından uygulanan maliye politikası araçlarından olan kamu harcama ve kamu gelirleri politikalarına yer verilmiş ve pandeminin kamu mali dengeleri üzerindeki etkisi seçili ülkeler kapsamında değerlendirilmiştir.

İndirmeler

İndirme verileri henüz mevcut değil.

Referanslar

Balcı, Y. ve Çetin, G. (2020). COVID-19 Pandemi Sürecinin Türkiye’de İstihdama etkileri ve Kamu Açısından Alınması Gereken Tedbirler. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(37), 40-58.

Chudik, A., Mohaddes, K. and Raissi, M. (2021). Covid-19 fiscal support and its effectiveness. Economics Letters, 205, 1-10. https://doi.org 10.1016/j.econlet.2021.109939.

Çapanoğlu, S. G. (2021). Avrupa Komisyonundan Mali Politikaların Koordinasyonu İçin Rehber: İktisadi Kalkınma Vakfı Dergisi.

Çelik, Ş. Ç. (2022). Covid-19 Pandemisi Sonrasında Maliye Politikaları Uygulamaları: Türkiye Özelinde Bir Değerlendirme. İslâm İktisadı Araştırmaları Dergisi, 2(1), 4-27.

Eğilmez, M. (2016). Kamu Maliyesi. Remzi Kitapevi.

Erdem, U. (2022). Brıcs Ülkeleri Ve Türkiye'de Covıd-19 Öncesi Ve Sonrası Vergi Politikalarının Karşılaştırılması. Şahin Karabulut (Ed.), Ekonomi Ve Finans Konularına Teorik Yaklaşımlar içinde (s. 361-370). Ekin Yayınevi.

Eijkelenburg, W. V. and Nauta, L. (2020). Comparing G20’s cash cannon in 2020. https://economics.rabobank.com/publications/2021/april/comparing-g20s-cash-canon-in-2020/.

Huld, A. (2022). China’s Economic Stimulus Explained – Understanding China’s Monetary and Fiscal Policy. https://www.china-briefing.com/news/chinas-economic-stimulus-explained-monetary-fiscal-policy/, (07.12.2022).

Kabayel, M. ve Doğan, A. (2021). Covid-19 Salgın Krizi ile Artan Kamu Harcamaları: Peacock Wiseman Hipotezi Uyarınca Bir Değerlendirme. İbrahim Atilla Acar Ve Binnur Açıkgöz (Ed.), Pandemi Ekonomisi içinde. (s.49-77). Dora Yayıncılık.

Kısa, Ö. (2021) Salgın Döneminde Maliye Politikası. Vergi Raporu. 267, 93-110.

KPMG. (2020a). ChinaGovernment and institution measures in response to COVID-19. https://home.kpmg/xx/en/home/insights/2020/04/china-government-and-institution-measures-in-response-to-covid.html.

KPMG. (2020b). BrazilGovernment and institution measures in response to COVID-19. https://home.kpmg/xx/en/home/insights/2020/04/brazil-government-and-institution-measures-in-response-to-covid.html.

Koç, İ. ve Yardımcıoğlu, F. (2020). Covid-19 Pandemi Sürecinde Uygulamaya Konulan Mali Tedbir ve Teşviklerin Karşılaştırmalı Analizi: Türkiye ve Seçilmiş AB Ülkeleri Karşılaştırması: Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 8(2), 123 – 152.

Lacey, E., Massad, J. and Utz, R. (2021). A Review of Fiscal Policy Responses to COVID-19. Macroeconomıcs, Trade And Investment Equıtable Growth, Fınance & Instıtutıons Insıght, World Bank Group, https://openknowledge.worldbank.org/bitstream/handle/10986/35904/A-Review-of-Fiscal-Policy-Responses-to-COVID-19.pdf?sequence=1&isAllowed=y.

PwC. (2020). Tax measures in response to COVID-19. https://www.pwc.com/gx/en/services/ tax/navigate-the-tax-measures-in-response-toCovid-19.html.

Sandalcı, U. (2020). Koronavirüs (COVID-19) ve Vergi Gelirleri. Vergi Sorunları Dergisi, 385: 109-126.

Sareceno, F. (2022). The return of fiscal policy The new EU macroeconomic activism and lessons for future reform, International Labor Organisation, ILO Working Paper 56.

Shi, Y., Chen, C. and Park, S. (2022). Managing the COVID-19 crisis by fiscal strategies: Lessons from four countries. Chinese Public Administration Review, 13(1-2), 3–14.

Statista. (2022a). Value of COVID-19 fiscal stimulus packages in G20 countries as of May 2021, as a share of GDP. https://www.statista.com/statistics/1107572/covid-19-value-g20-stimulus-packages-share-gdp/.

Statista. (2022b). Forecast of the current healthcare spending in Brazil from 2010 to 2025. https://www.statista.com/forecasts/1149171/healthcare-spending-forecast-in-brazil.

Strazewski, L. (2020). Pandemic helped drive health spending past $4 trillion in 2020. https://www.ama-assn.org/delivering-care/patient-support-advocacy/pandemic-helped-drive-health-spending-past-4-trillion-2020.

İnternational Labor Organization, (2020). İşgücü piyasası politikaları ve istihdam hizmetleri, COVID-19 politika önlemlerinin kritik unsurlarıdır. https://www.ilo.org/ankara/areas-of-work/covid-19/WCMS_754375/lang--tr/index.htm.

İnternational Labor Organization ILOSTAT. (2022). Unemployment rate by sex and age, ILO modelled estimates.https://www.ilo.org/shinyapps/bulkexplorer13/?lang=en&segment=indicator&id=UNE_2EAP_SEX_AGE_RT_A.

İnternational Labor Organization. (2022). ILO Monitor on the world of work. Tenth edition Multiple crises threaten the global labour market recovery. https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---dgreports/---dcomm/---publ/documents/briefingnote/wcms_859255.pdf.

İnternational Labor Organization (2021). COVID-19 and the world of work Country policy responses. https://www.ilo.org/global/topics/coronavirus/regional-country/country-responses/lang--ru/index.htm#UN.

International Monetary Fund. (2021). Polıcy Responses To Covıd-19. https://www.imf.org/en/Topics/imf-and-covid19/Policy-Responses-to-COVID-19#A.

International Monetary Fund. (2022). Fıscal Monıtor Internatıonal Monetary Fund Fiscal Policy From Pandemic To War. https://www.imf.org/en/Publications/FM/Issues/2022/04/12/fiscal-monitor-april-2022.

International Monetary Fund. (2023). World Economic Outlook database: April 2023. https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2023/April/weo-report?c=132,134,136,&s=GGR,GGX,&sy=2021&ey=2023&ssm=0&scsm=1&scc=0&ssd=1&ssc=0&sic=0&sort=country&ds=.&br=1.

OECD. (2020). Coronavirus (COVID-19): SME Policy Responses, Tacklıng Koronavırus (Covıd-19): Contrıbutıng To A Global Effort. https://read.oecd-ilibrary.org/view/?ref=119_119680-di6h3qgi4x&title=Covid 19_SME_Policy_Responses.

OECD. (2021). Health spending. https://data.oecd.org/healthres/health-spending.htm#indicator-chart.

The State Council of the People's Republic of China. (2020). Full Text: Report on the Work of the Government. http://english.www.gov.cn/premier/news/202005/30/content_WS5ed197f3c6d0b3f0e94990da.html.

The World Bank. (2022a). Map of SME-Support Measures in Response to COVID-19. https://dataviz.worldbank.org/views/SMECOVID19/Overview?%3Aembed=y&%3AisGuestRedirectFromVizportal=y&%3Adisplay_count=n&%3AshowAppBanner=false&%3Aorigin=viz_share_link&%3AshowVizHome=n.

The World Bank. (2022b). Social Protection and Jobs Responses to COVID-19: A Real-Time Review of Country Measures. https://documents1.worldbank.org/curated/en/110221643895832724/pdf/Social-Protection-and-Jobs-Responses-to-COVID-19-A-Real-Time-Review-of-Country-Measures.pdf.

The World Bank. (2022c). COVID-19 (Coronavirus) Policy Response to to Macro-Fiscal Policy in Russia. https://www.worldbank.org/en/country/russia/brief/covid-19-response-macro-fiscal-russia.