Öğretmenlerin Sağlık Okuryazarlığı Düzeylerinin Belirlenmesi: Isparta İli Örneği
Özet Görüntüleme: 185 / PDF İndirme: 83
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10759905Anahtar Kelimeler:
Okuryazarlık, Sağlık, Öğretmen, Isparta, Sağlık okuryazarlığıÖzet
Bu araştırmada Isparta il merkezinde devlet okullarında görev yapan öğretmenlerin sağlık okuryazarlığı düzeylerini belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma Isparta il Merkez ilçesindeki Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmî İlköğretim ve Ortaöğretim okullarında görev yapmakta olan 431 öğretmenle 08.08.2022 ile 14.08.2022 tarihleri arasında yapılmıştır. Katılımcıların sağlık okuryazarlığı düzeylerini belirlemek amacıyla Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği-32 kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin sağlık okuryazarlığı konusunda bilgi düzeylerinin en yüksek ‘’Tedavi ve Hizmet’’ alanındaki “Sağlıkla ilgili bilgiyi kullanma ve uygulama” boyutunda olduğu görülmekte iken, bilgi düzeylerinin en düşük olduğu boyutun ise ‘’Hastalıklardan Korunma/Sağlığın Geliştirmesi’’ konuları ile ilgili “Sağlıkla İlgili Bilgiyi Değerlendirme” boyutu olduğu görülmüştür. Bu araştırmada boyutlara uygulanan korelâsyon analiz sonuçları incelendiğinde tüm boyutlar arasından pozitif yönlü anlamlı ilişkiler olduğu tespit edilmiştir. Katılımcıların yaş, cinsiyet ve COVID-19 aşısı olup olmama durumları incelendiğinde anlamlı bir farklılık olduğu, medeni durum, mesleki deneyim, öğrenim durumu ve görev yaptıkları kurum arasında ise anlamlı bir farklılık olmadığı görülmüştür.
İndirmeler
Referanslar
Adams, R. J., Appleton, S. L., Hill, C. L., Dodd, M., Findlay, C., & Wilson, D. H. (2009). Risks associated with low functional health literacy in an Australian population. Medical Journal of Australia, 191(10), 530-534.
Aslantekin, F., Uluşen, M., Kaplan, B., & Uysal, M. (2013). An evaluation of health literacy situations of patients with type 2 diabetes. Medical Journal of Islamic World Academy of Sciences, 21(3), 105-114.
Avcı, Y. D. (2016). Kişisel sağlık sorumluluğu. TAF Preventive Medicine Bulletin, 15(3), 261-263, https://doi.org/10.5455/pmb.1-144549488.
Ay Ertem, Ü., Özcan, N., Ören, B., Işık, R., & Sarvan, S. (2007). Temel Hemşirelik. Medikal Yayıncılık.
Bilir, N. (2014). Sağlık okur-yazarlığı. Turkish Journal of Public Health, 12(1), 61-68.
Filiz, E. (2015). Sağlık Okuryazarlığının Gebelik ve Sağlık Algısı ile İlişkisi. [Yayınlanmamış Doktora Tezi]. (422844), Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Selçuk Üniversitesi.
Harrison, J. K. (2008). Science education and health education: locating the connections. Studies in Science Education, 41(1), 51-90.
Isparta İl Milli Eğitim Müdürlüğü (2023). Öğretmen İstatistikleri. https://www.isparta.meb.gov.tr.
Kalaycı, Ş. (2010). Spss Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Asil Yayın Dağıtım.
Karabulut, M., (2021). Öğretmenlerin Geleneksel/ Tamamlayıcı Tıp Uygulamalarına Yönelik Tutumu ile Sağlık Algısı ve Sağlık Okuryazarlığı Arasındaki İlişki [Tıpta Uzmanlık Tezi]. (702728), Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Afyonkarahisar Sağlık Bilimleri Üniversitesi.
Kurudayıoğlu, M., & Tüzel, S. (2010). 21. yüzyıl okuryazarlık türleri, değişen metin algısı ve Türkçe eğitimi. Türklük Bilimi Araştırmaları, (28), 0-298.
Nutbeam, D. (2000). Health literacy as a public health goal: a challenge for contemporary health education and communication strategies into the 21st century. Health promotion international, 15(3), 259-267.
Nutbeam, D. (2008). The evolving concept of health literacy. Social science & medicine, 67(12), 2072-2078.
Okyay, P., Abacıgil F., & Harlak, H. (2016). Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği (TSOY-32) T.C. Sağlık Bakanlığı. Anıl Matbaa.
Parker, R. M., Baker, D. W., Williams, M. V., & Nurss, J. R. (1995). The test of functional health literacy in adults: a new instrument for measuring patients’ literacy skills. Journal of general internal medicine, 10, 537-541.
Parker, R. (2000). Health literacy: a challenge for American patients and their health care providers. Health promotion international, 15(4), 277-283.
Ratzan, S. C. (2001). Health literacy: communication for the public good. Health promotion international, 16(2), 207-214.
Sorensen, K., Van den Broucke, S., Fullam, J., Doyle, G., Pelikan, J., Slonska, Z., & Brand, H. (2012). Health literacy and public health: a systematic review and integration of definitions and models. BMC public health, 12(1), 1-13.
Speros, C. (2005). Health literacy: concept analysis. Journal of advanced nursing, 50(6), 633-640.
Şişko, E. (2021). Lise Öğretmenlerinde Sağlık Okuryazarlığının Dumansız Hava Sahası Tutumu ile İlişkisi. [Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi]. (684158), Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ege Üniversitesi.
Tekin, A. (2007). Sağlık-Hastalık Olgusu ve Toplumsal Kökenleri (Burdur Örneği). [Yayınlanmamış Doktora Tezi]. (207323), Sosyal Bilimler Enstitüsü, Süleyman Demirel Üniversitesi.
TDK (2019). Türk dil kurumu sözlükleri. https://www.tdk.gov.tr
UNESCO (2008). The Global Literacy Challenge, A profile of youth and adult literacy at the mid-point of the United Nations Literacy Decade 2003–2012. https://unesdoc.unesco.org/images/0016/001631/ 163170e.pdf.
Yazıcıoğlu, Y., & Erdoğan, S. (2004). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Detay Yayıncılık.
Yılmazel, G. (2014). Çorum İl Merkezı̇ndeki İlköğretı̇m Öğretmenlerı̇nde Sağlık Okuryazarlığı, Hı̇pertansı̇yon Farkındalığı ve Kontrolü Arasındakı̇ İlı̇şkı̇. [Yayınlanmamış Doktora Tezi]. (390773), Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Erciyes Üniversitesi.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Premium e-Journal of Social Science (PEJOSS)
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.