Genç Yetişkinlerde İnternet Bağımlılık Düzeyine Etki Eden Faktörlerin İncelenmesi
Özet Görüntüleme: 180
/ 
PDF İndirme: 119
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.12603847Anahtar Kelimeler:
Bağımlılık, internet bağımlılığı, genç yetişkinlik, bilişsel esneklik, benliğin farklılaşmasıÖzet
İnternetin dünya genelinde hızla yaygınlaşmaya ve endüstrileşmeye başlamasıyla internet bağımlılığı daha görünür hale gelmeye başlamıştır. Bu çalışmada genç yetişkinlerde internet bağımlılık düzeyine etki eden faktörlerin incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu araştırma, nicel desende tarama modellerinden biri olan ilişkisel tarama türünde yapılmıştır. Çalışmada İnternet Bağımlılığı Ölçeği, Dijital Bağımlılık Ölçeği, Benliğin Farklılaşması Ölçeği ve Bilişsel Esneklik Envanteri ile sosyo-demografik bilgileri belirlemek amacıyla hazırlanan Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırma verileri 329’u kadın, 83’ü erkek olmak üzere 412 genç yetişkin gönüllü katılımcıdan Google Forms aracılığıyla toplanmıştır. Araştırma sonuçları, genç yetişkinlerin internet bağımlılığı değeri ortalamanın altında, benliğin farklılaşma düzeyinin ve bilişsel esneklik düzeyinin yüksek olduğunu göstermektedir. Demografik değişkenler içerisinden cinsiyet; bilişsel esneklik ve benliğin farklılaşması ile internet bağımlılığı arasındaki korelasyon katsayıları anlamlıdır. Kadın katılımcıların arasında internet bağımlılığı ortalamaları erkeklere göre daha yüksektir. Buna karşın yaş faktörü ile değişkenler arasındaki korelasyon katsayıları anlamlı bulunmamıştır. Katılımcıların benlik farklılaşması düzeyi ile internet bağımlılığı düzeyleri arsında negatif yönlü ilişki vardır. Bilişsel esneklik ve benliğin farklılaşması düzeyleri istatistiksel olarak anlamlı düzeyde internet bağımlılığı toplam düzeyini yordamaktadır. Bilişsel esneklik ve benliğin farklılaşması düzeyleri internet bağımlılığı varyansın %12.2’sini açıklamaktadır. Bu çalışma bilişsel esneklik ve benliğin farklılaşması değişkenlerinin genç yetişkinlerin internet bağımlılığı düzeylerini ne kadar yordadığının incelenmesi ile sınırlıdır. Bu bağlamda gelecekte yapılacak çalışmalar ile internet bağımlılığı ile farklı değişkenler incelenmesi önerilmektedir.
İndirmeler
Referanslar
Ary, D., Jacobs, L. C., & Sorensen, C. (2010). Introduction to research in education (8th edition). Cengage Learning.
Aşantuğrul, N. (2020). Bilişsel-davranışçı yaklaşıma dayalı psikoeğitim programının ergenlerin sosyal medya bağımlılık düzeylerine etkisi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. On Dokuz Mayıs Üniversitesi.
Atalay, F. (2021). Üniversite öğrencilerinde benliğin farklılaşması [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
Ateş, B. ve Sağar, M. E. (2021). Üniversite öğrencilerinde bilişsel esneklik ve duygu düzenleme becerilerinin internet bağımlılığı üzerindeki yordayıcı rolü. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7(1), 87-102.
Ayas, T. ve Horzum, M. B. (2013). İlköğretim öğrencilerinin internet bağımlılığı ve aile internet tutumu. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4 (39), 46-57.
Beard, K.W.& Wolf, E.M. (2001). Modification in the proposed diagnostic criteria for Internet addiction. Cyberpsychol Behav, 4(3), 377-383.
Block, J. J. (2008). Issues for the DSM-V: Internet addiction. The American Journal of Psychiatry, 165, 306-307. doi:10.1176/app.ajp.2007.07101556.
Caplan, S. E. (2005). A social skill account of problematic Internet use. Journal of Communication, 55(4), 721-736
Ceyhan, A. A. ve Ceyhan, E. (2008). Loneliness, depression, and computer self-efficacy as predictors of problematic Internet use. Cyber Psychology & Behavior. 11(6), 699-701.
Chang, Y.-H., Lee, Y.-T., & Hsieh, S. (2019). Internet interpersonal connection mediates the association between personality and internet addiction. International Journal of Environmental Research and Public Health, 16(19), 3537- 3547. doi:10.3390/ijerph16193537.
Dalal P.K. & Basu D. (2016). Twenty years of internet addiction, Quo Vadis. Indian J Psychiatry, 58(1), 6–11.
Dennis, J. P. & Wal, J. S. V. (2010). The cognitive flexibility inventory: Instrument development and estimates of reliability and validity. Cognitive Therapy and Research, 34 (3), 241-253.
Durak Batıgün, A., & Kılıç, N. (2011). İnternet bağımlılığı ile kişilik özellikleri, sosyal destek, psikolojik belirtiler ve bazı sosyo-demografik değişkenler arasındaki ilişkiler. Türk Psikoloji Dergisi, 26(67), 1-10.
Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education. McGram-Hill Publishing.
Günüç, S. (2009). İnternet bağımlılık ölçeğinin geliştirilmesi ve bazı demografik değişkenler ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
Kalkan, M. (2012). Predictiveness of interpersonal cognitive distortions on university students' problematic internet use. Children and Youth Services Review, 34(7),1305– 1308.https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2012.03.003.
Lampis, J., Cataudella, S., Busonera, A., & Skowron, E. A. (2017). The role of differentiation of self and dyadic adjustment in predicting codependency. Contemporary Family Therapy, 39(1), 62-72.
Lopez-Fernandez, O. & Kuss, DJ. (2020). Preventing harmful internet use-related addiction problems in Europe: A literatüre review and policy options. Int J Environ Res Public Health, 17(11), 3797.
Martin, M. M. & Anderson, C.M. (1998). Communication traits: A cross-generational investigation. Communication Research Reports, 13, 58-67.
Martin, M. M., Anderson, C. M. & Thweatt, K. S. (1998). Aggressive communication traits and their relationship with the cognitive flexibility scale and the communication flexibility scale. Journal of Social Behavior and Personality, 13(3), 34-45. Bowen, M. (1985). Family therapy in clinical practice. Jason Aronson.
Murali, V. & George, S. (2007). Lost online: An overview of internet addiction. Adv Psychiatr Treat, 13(1), 24-30.
Odacı, H. ve Kalkan, M. (2010). Problematic ınternet use, loneliness and dating anxietyamong young adult university students. Computers & Education, 55(3), 1091- 1097
Ognibene, D., Fiore, V. G. & Gu, X. (2019). Addiction beyond pharmacological effects: The role of environment complexity and bounded rationality. Neural Network Classes, 116, 269–78. doi:10.1016/j.neunet.2019.04.022.
Ögel K. (2021). İnternet bağımlılığı: Genel bir bakış. Davranışsal Bağımlılıklar Temel Başvuru Kitabı içinde. (s.159–165).
Özer, I. (2014). Facebook addiction, ıntensive social networking site use, multitasking, and academic performance among university students in the united states, Europe, and Turkey: a multigroup structural equation modeling approach. [Unpublished Doctoral Dissertation]. Kent State University.
Sapmaz, F. ve Doğan, T. (2013). Bilişsel esnekliğin değerlendirilmesi: Bilişsel Esneklik Envanteri Türkçe versiyonunun geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 46(1), 143-161.
Sarıkaya, Y., Boyacı, M., İlhan, T., ve Aldemir, A. (2018). Adaptation of the differentiation of self inventory short form (DSI-SF) to Turkish: Validity and reliability study. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 365-380. http://dx.doi.org/10.14686/buefad.364196.
Spiro, R. J. & Jehng, J. C. (1990). Cognitive flexibility and hypertext: Theory and technology for the nonlinear and multidimensional traversal of complex subject matter. In Nix, D. and Spiro, R. J., (Eds.), Cognition, education, and multimedia: Exploring ideas in high technology (pp: 163-205). Hillsdale, NJ.
Şahan, M. ve Eraslan Çapan, B. (2017). Ergenlerin problemli internet kullanımında kişilerarası ilişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmaların ve sosyal kaygının rolü. Ege Eğitim Dergisi, 18(2), 887-913.https://doi.org/10.12984/egeefd.336391.
Şahin, C. ve Korkmaz, Ö. (2011). İnternet Bağımlılığı Ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 101-115.
Şenormancı, Ö., Konkan, R. ve Sungur, M.Z. (2010). İnternet bağımlılığı ve bilişsel davranışçı terapisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 11, 261–268.
Şenyiğit, A. ve Kıran, B. (2018). Investigation of problematic internet use according to cognitive flexibility levels of high school students. International Journal of Eurasia Social Sciences, 10(35), 367-384.
Türkiye İstatistik Kurumu [TÜİK]. (2021a). Hanehalkı bilişim teknolojileri (bt) kullanım araştırması. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=HanehalkiBilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2021-37437
Türkiye İstatistik Kurumu [TÜİK]. (2021b). Çocuklarda bilişim teknolojileri kullanım araştırması. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Cocuklarda-BilisimTeknolojileri-KullanimArastirmasi-2021-41132
Young, K.S. (1998). Internet addiction: The emergence of a new clinical disorder. Cyberpsychol Behav, 1(3), 237–244.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Premium e-Journal of Social Sciences (PEJOSS)
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
