Sosyal Hizmet Uygulamalarında Sosyal Çalışmacıların Dijitalizasyon Farkındalığı Üzerine Nitel Bir Araştırma
Özet Görüntüleme: 23
/ 
PDF İndirme: 22
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.16730339Anahtar Kelimeler:
Sosyal Çalışmacı, Dijitalizasyon, Sosyal Hizmet Uygulamaları, Dijital Sosyal Hizmet, Dijital ÇağÖzet
Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de sosyal hizmet kurumlarında görev yapan sosyal çalışmacıların dijital sosyal hizmet uygulamalarına ilişkin farkındalık düzeylerini değerlendirmektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemi benimsenmiş; veriler, nitel görüşme tekniklerinden biri olan yarı yapılandırılmış görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Katılımcılar, amaçlı örnekleme yöntemlerinden kartopu örnekleme tekniğiyle belirlenmiştir. Araştırmaya, sosyal hizmet bölümünden en az lisans düzeyinde mezun olmuş ve Türkiye’de sosyal hizmet alanında aktif olarak çalışan 20 gönüllü sosyal çalışmacı dâhil edilmiştir. Araştırma bulguları, katılımcıların sosyal hizmet uygulamalarının dijitalizasyon süreciyle birlikte dönüşüme uğradığına dair farklı görüşlere sahip olduklarını ortaya koymaktadır. Katılımcılar, hizmet sunumunda çeşitli dijital uygulamalardan yararlandıklarını ve bu teknolojilerin sosyal hizmet mesleğini desteklediğini, ancak mevcut uygulamaların geliştirilmesi gerektiğini ifade etmektedirler. Ayrıca, katılımcıların kendilerini alandaki dijital dönüşümün bir parçası olarak gördükleri; müdahale aşamasında dijital teknolojiler ile sosyal çalışmacılar arasında görev paylaşımı yapılmasının önemine dikkat çektikleri belirlenmiştir. Bu bağlamda, dijital sosyal hizmetin etkinliğinin artırılması için mevcut sistemin geliştirilmesine ve bu alanda meslek elemanlarına yönelik eğitimlerin düzenlenmesine ihtiyaç duyulduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Sonuç olarak, etkili bir dijital sosyal hizmet müdahalesi için hizmet sağlayıcı kurumların eşgüdüm içinde hareket ederek iş birliği yapmaları büyük önem taşımaktadır.
İndirmeler
Referanslar
Aldağ, H., & Tekdal, M. (2015). Bilgisayar kullanımı ve programlama öğretiminde cinsiyet farklılıkları. Proceedings of the 1st International Çukurova Women’s Studies Congress, 236–243.
Antonio, A., & Tuffley, D. (2015). Bridging the age-based digital divide. International Journal of Digital Literacy and Digital Competence, 6(3), 1–15.
Atak, M., & Atik, İ. (2007). Örgütlerde sürekli eğitimin önemi ve öğrenen örgüt oluşturma sürecine etkisi: Hava Kuvvetleri Komutanlığı sürekli eğitim modeli örneği. Havacılık ve Uzay Teknolojileri Dergisi, 3(1), 63–70.
Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 231–274.
Barfoed, E. M. (2019). Digital clients: An example of people production in social work. Social Inclusion, 7(1), 196–206.
Başcıllar, M., Karataş, M., & Pak Güre, M. (2022). Dijital çağda sosyal algoritmalar: Yapay zekâ ve sosyal hizmet. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 22(56), 539–565.
Bozkurt, A., Hamutoğlu, N. B., Liman Kaban, A., Taşçı, G., & Aykul, M. (2021). Dijital bilgi çağı: Dijital toplum, dijital dönüşüm, dijital eğitim ve dijital yeterlilikler. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 7(2), 35–63.
Breyette, S. K., & Hill, K. (2015). The impact of electronic communication and social media on child welfare practice. Journal of Technology in Human Services, 33(4), 283–303.
Del Fresno García, M. (2015). Connecting the disconnected: Social work and social network analysis. A methodological approach to identifying network peer leaders. Arbor, 191(771), 209–215.
Ekinci, Y. (2018). Dijitalleşme nedir. DinamikCRM. https://www.dinamikcrm.com/blog/dijitallesme-nedir
Finn, J. (2006). An exploratory study of email use by direct service social workers. Journal of Technology in Human Services, 24(4), 1–20. https://doi.org/10.1300/J017v24n04_01
Garcia, D. H., Esteban, P. G., Lee, H. R., Romeo, M., Senft, E., & Billing, E. (2019). Social robots in therapy and care. In Proceedings of the 2019 ACM/IEEE International Conference on Human-Robot Interaction (pp. 669– 670). IEEE. https://doi.org/10.1109/HRI.2019.8673243
Gencer, T. E., & Aktan, M. C. (2021). Dijitalleşen çağda ve toplumda değişen ihtiyaçlar ve sorunlar: E sosyal hizmet (Sosyal Hizmet 2.0) gereksinimi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 32(3), 1143–1175. https://doi.org/10.33417/tsh.875908
Giderler, C. (2015). Sosyal hizmet işletmelerinde personel güçlendirmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, (Sosyal Hizmet Özel Sayısı), 58–88.
Göçoğlu, V. (2020). Kamu hizmetlerinin sunumunda dijital dönüşüm: Nesnelerin interneti üzerine bir inceleme. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(1), 615–628. https://doi.org/10.33206/mjss.538784
Husted, B. W., & Salazar, J. (2006). Taking Friedman seriously: Maximizing profits and social performance. Journal of Management Studies, 43(1), 75–91. https://doi.org/10.1111/j.1467-6486.2006.00583.x
Işık, A. (2019). Dijital çağda demokrasinin dönüşümü [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. (603901), SB Enstitüsü, Hacettepe Üniversitesi.
Keçeci, G. (2017). Makro sosyal hizmet uygulamasında kullanılan modeller, teknikler ve sosyal hizmet uzmanlarının rolleri. Toplum ve Sosyal Hizmet, 28(1), 187–202.
Kesayak, B. (2021, Mart 22). Dijitalleşme ve dijitalizasyon karmaşası. Hürriyet Gazetesi. https://www.hurriyet.com.tr/teknoloji/yazarlar/burak-kesayak/dijitallesme-ve-dijitalizasyon-karmasasi-41768570
Mackrill, T., & Ebsen, F. (2018). Key misconceptions when assessing digital technology for municipal youth social work. European Journal of Social Work, 21(6), 942–953. https://doi.org/10.1080/13691457.2017.1326878
NASW, ASWB, CSWE, & CSWA. (2017). Standards for technology in social work practice. https://www.socialworkers.org/Practice/NASW-Practice-Standards-Guidelines/Standards-for-Technology-in-Social-Work-Practice
Northwoods Consulting Partners. (2013). Compass CoPilot. https://teamnorthwoods.com/products/ compass-pilot
Patton, M. Q. (2018). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (M. Bütün & S. B. Demir, Ed. ve Çev.). Pegem Akademi Yayıncılık.
Persson, M. (2020). Introducing social robots in Swedish dementia care: Exploring the interaction between care workers, residents, and robotic cats. Journal of Sociology and Social Work, 8(1), 8–19. URL: https://doi.org/10.15640/jssw.v8n1a2
Reamer, F. G. (2013a). The digital and electronic revolution in social work: Rethinking the meaning of ethical practice. Ethics and Social Welfare, 7(1), 2–19.
Reamer, F. G. (2013b). Social work in a digital age: Ethical and risk management challenges. Social Work, 58(2), 163–172.
Reamer, F. G. (2014). Clinical social work in a digital environment: Ethical and risk management challenges. Clinical Social Work Journal, 43, 120–132.
Sapey, B. (1997). Social work tomorrow: Towards a critical understanding of technology in social work. British Journal of Social Work, 27(6), 803–814.
Selcik, O., & Güzel, B. (2016). Sosyal hizmet mesleğinin çalışma alanı ve sosyal hizmet uygulamasının Türkiye ölçeğinde değerlendirilmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(46), 462-469.
Selçuk, O. (2022). Yeni medya ve sosyal hizmet: Sosyal medyanın sosyal hizmet alanındaki yeri. İmgelem, 6(11), 413–434.
Simpson, J. E. (2017). Staying in touch in the digital era: New social work practice. Journal of Technology in Human Services, 35(1), 86–98.
Sucu, İ. (2020). Yeni dünya düzeninde dönüşümün iletişim ve medyadaki ilk adımları: COVID-19 sonun başlangıcında yeni bir dijital çağ. Journal of Human and Social Sciences, 3(2), 556–566.
Şeker, A., & Kurt, G. (2018). Bir sosyal politika alanı olarak yaşlılık ve sosyal hizmet uygulamaları. Nüfusbilim Dergisi, 40, 7–30.
Türk Dil Kurumu. (n.d.). Türk Dil Kurumu sözlük. https://sozluk.gov.tr/
T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı. (2023). 2022 yılı faaliyet raporu. https://www.aile.gov.tr/media/129482/ashb_2022-idare-faaliyet-raporu.pdf
Tekindal, M., Özden, S. A., Gedik, T. E., Ahmet, E. G. E., Ferman, E. R. İ. M., & Tekindal, M. A. (2021). Nitel araştırmaların raporlanmasında standartlar: SRQR kontrol listesinin Türkçe uyarlaması. OPUS International Journal of Society Researches, 18(42), 5425–5443.
Türnüklü, D. A. (2000). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: Görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 24(24), 543–559.
Ulusal Sosyal Hizmet Merkezi (Centro Nazionale di Servizio Sociale). (2000). http://socialnet.it/blog/
van Oost, E., & Reed, D. (2011). Towards a sociological understanding of robots as companions. In M. H. Lamers & F. J. Verbeek (Eds.), Human-Robot Personal Relationships (Vol. 59, pp. 11–18).
VOA News.(2018) Elder Care Robots. https://www.youtube.com/watch?v=P_0jzsNF8kA.
Yıldırım, F., Abukan, B., Öztürk, H., & Eker, H. (2020). Sosyal hizmette teknoloji kullanımı ve sosyal hizmet uzmanlarının dijital yapabilirlikleri: COVID-19 salgını odağında bir değerlendirme. Electronic Turkish Studies, 15(8), 3899–3916. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.46164
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
Yılmaz, F. (2018). Robotlar hayatımızda. FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, (12), 109–120. https://doi.org/10.16947/fsmia.502206
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Premium e-Journal of Social Sciences (PEJOSS)
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
