Çocuk Gelişimi Bölümü Öğrencilerinin Engellilere Yönelik Tutumları İle Çok Boyutlu Duygusal Empati Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi
Özet Görüntüleme: 534
/ 
PDF İndirme: 204
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10258144Anahtar Kelimeler:
Çocuk gelişimi, engelli, tutum, empati, ilişkiÖzet
Araştırmanın amacı; Çocuk Gelişimi Bölümü Öğrencilerinin Engellilere Yönelik Tutumları İle Çok Boyutlu Duygusal Empati Düzeyleri Arasındaki İlişkinin incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda Çocuk Gelişimi Bölümü öğrencilerinin engellilere yönelik tutumları ve çok boyutlu duygusal empati düzeylerinin özel gereksinimli bireyle deneyim sahibi olma durumu ve bir özel gereksinimli birey yakını olma durumu değişkenleri açısından incelemek bağlamında alt amaçlar yer almaktadır. Araştırmanın evrenini 2022-2023 Eğitim Öğretim yılında Kırıkkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Çocuk Gelişimi Bölümünde öğrenimine devam eden 289 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada Yelpaze ve Türküm (2018) tarafından uyarlaması yapılan Engellilere Yönelik Çok Boyutlu Tutum Ölçeği ve Turan, Durgun, Kaya ve Aştı (2020) tarafından geliştirilmiş Çok Boyutlu Duygusal Empati Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada; genel tarama modeli türlerinden birisi olan ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda; öğrencilerin Engellilere Yönelik Çok Boyutlu Tutum Ölçeği puan ortalamaları özel gereksinimli bireyle deneyim sahibi olma değişkenine göre deneyim sahibi olmayanların lehine sadece davranış alt boyutunda; Çok Boyutlu Duygusal Empati Ölçeği için ise, başkalarını hissetme alt boyutunda ve ölçek toplam puanında deneyim sahibi olanların lehine anlamlı şekilde farklılaşmıştır. Öğrencilerin özel gereksinimli bir yakını olma değişkenine göre ise, her iki ölçekte de anlamlı bir farklılaşma saptanmamıştır. Her iki ölçek arasında orta düzeyde pozitif bir ilişki saptanmıştır.
İndirmeler
Referanslar
Ağaçdiken S. & Aydoğan, A. (2017). Empathic skills andethical sensitivity relationship in nurses. Gümüşhane Univ J Health Sci, 6(2), 122‐129.
Altunhan, A., Bayer, R. & Açak, M. Z. (2021). Mardin Artuklu Üniversitesi öğrencilerinin engellilere yönelik tutumlarının incelenmesi. ÇOMU Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 61-70.
Aslan, M. & Şeker S. (2011). Engellilere yönelik sosyal algı ve dışlanmışlık (Siirt Örneği). Sosyal Haklar Sempozyumu, Siirt Üniversitesi.
Azarkan, A. & Benzer, A. (2018). Birleşmiş Milletler Engelli Kişilerin Haklarına Dair Sözleşme Ve Türkiye’de Engelli Hakları. DÜHFD, 23(38), 3-29.
Bal, P. N. & Bilge, Y. (2016). Empati becerisi psiko-eğitim programının üstün zekâlı ergenler üzerindeki etkisi. Hayef Journal of Education, 13(1), 23- 36.
Berk, L. (2013). Çocuk gelişimi.(A. Dönmez, Çev.) İmge Kitabevi.
Buz, S. & Karabulut, A. (2015). Ortopedik engelli kadınlar: toplumsal cinsiyet çerçevesinde bir çalışma. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7, 25-45.
Canpolat, B. (2023). Spor bilimleri öğrencilerinin engellilere yönelik tutumları ile paralimpik algıları arasındaki ilişki. [Yayınlanmamış Doktora Tezi]. (793262), SB Enstitüsü, İnönü Üniversitesi.
Demir, C.(2023). Beden eğitimi öğretmenlerinin mesleki benlik saygıları ile engellilere yönelik tutumlarının karşılaştırılması (Bağcılar İlçesi Örneği). [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. (789147), LÜE Enstitüsü, İstanbul Gelişim Üniversitesi.
Deniz, B. (2019). Uluslararası insan hakları sözleşmeleri ışığında engellilere yönelik ayrımcılık yasağı. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. (551035), SB Enstitüsü, Dokuz Eylül Üniversitesi.
Doğan - Özdemir, S. (2021). Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde çalışan eğitimcilerin engellilere yönelik tutumlarının incelenmesi. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. (690446), LÜE Enstitüsü, İstanbul Gelişim Üniversitesi.
Doğan- Keskin, A. ve Baykoç, N. (2015). Türkiye'de bulunan üniversitelerin lisans programlarının çocuk gelişimi açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 1(2), 425,432.
Dökmen, Ü. (2004) İletişim çatışmaları ve empati. Sistem Yayıncılık.
Eagly A.H. & Chaiken S. (1995). The psychology of attitudes. Psychol Mark. 12(5), 459–66.
Eisenberg, N. A & Strayer J. (1987). Empathy and its development. Cambridge University Press.
Engelli ve Yaşlı İstatistik Bülteni (2022). Türkiye Cumhuriyeti Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü. https://www.aile.gov.tr/media/120191/eyhgm _istatistik_bulteni_eylul2022.pdf
Fakazlı, A. E., İlhan, L.& Yarayan, Y. E. (2021). Engelli bireyler ile çalışma değişkeni bakımından spor eğitmenlerinde empatik eğilim. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 26(2), 235-246.
Gander, J.M. & Gardiner, W.H. (2015). Çocuk ve ergen gelişimi. (N. Çelen, A. Dönmez, Çev.), İmge Kitapevi.
Gencer, M. (2019). Engellilik durumu ve engellilere yönelik toplumsal algı: Kütahya örneği. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. (621970), SB Enstitüsü, Kütahya Dumlupınar Üniversitesi.
George, D. & Mallery, P. (2016). Ibm spss statistics 23 step by step: a simple guide and reference, Routledge.
Gica, Ş., Büyükavşar, A., İyisoy, M. S. & Güleç, H. (2020). Bilişsel ve duygulanımsal empati ölçeği’nin (BDEÖ) psikometrik özellikleri: türk popülâsyonunda güvenilirlik ve faktör analizi çalışması. Arch Neuropsychiatry, 58, 228−233.
Hoffman, M. L. (1987). Empathy and its development. Cambridge University Press,
Jolliffe, D. & Farrington, D.P. (2006). Development and validation of the basic empathy. Journal of Adolescence, 29, 589-611.
Kaçmaz, C., Kay, M. A., Boğa, E., Temiz, A., Ayanoğlu, M., & Sağlam, M. (2021). Türkiye’de çocuk gelişimci olmak: çalışma alanları, görev ve yetkileri. Çocuk ve Gelişim Dergisi, 4(8), 117-133.
Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım.
Kerman, B. (2020). Aydın Adnan Menderes Üniversitesi'nin fakültelerinde öğrencilerin engelsiz kampüs farkındalıkları ve engellilere karşı tutumları ile bu fakültelerin engelliler için fiziksel erişilebilirliğinin değerlendirilmesi. [Yayınlanmamış Tıpta Uzmanlık Tezi].(693286), Adnan Menderes Üniversitesi.
Kastner, M. (2019). Romantik ilişki, evlenme ve iş yaşamı bağlamında engellilere karşı tutumlar: dindarlık, dini yönelim, muhafazakarlık ve çelişik duygulu cinsiyetçilik. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. (545814), SB Enstitüsü, Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
Kargın, T. (2002). Farklı eğitim özgeçmişlerine sahip öğretmenlerin işitme engelli çocuklara yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından karşılaştırılması. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES),34(1), 93-104.
Kargın, T. & Baydık, B. (2002). Kaynaştırma ortamındaki işiten öğrencilerin işitme engelli akranlarına yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 3(2), 27-39.
Moreno Pilo M.I., Morán Suárez M.L., Gómez Sánchez L.E. & Solís García P. (2022). Actitude shacialas persona scondiscapacidad. Rev Española Discapac, 10(1), 7–27.
Rogers, CR. (1975). Empathic: An unappreciated way of being. Couns Psychol 5, 2-10.
Sakallı, N. (2023). Sosyal etkiler kim kimi nasıl etkiler? İmge Kitapevi.
Şahin, H. & Bekir, H. (2016). Üniversite öğrencilerinin engellilere yönelik tutumlarının belirlenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 765-779
Şentürk, İ. & Bakanay, Ç. D. (2021). Okul öncesi öğretmen adaylarının empati yönelimleri ile öz-yeterlikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. International Primary Education Research Journal, 5(2), 112-125.
T.C. Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi (t.y.). https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo =5378&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5.
TDK (t.y.). https://sozluk.gov.tr/
Top, E. (2018). 14 haftalık özel eğitim dersi uygulamasının üniversite öğrencilerinin empatik eğilim ve engellilere yönelik tutumlarına etkisi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 9(3), 174-183.
Turan, N., Durgun, H., Kaya, H. & Aştı, T. (2020). Turkish adaptation of the multidimensional emotional empathy scale: a validity and reliability study. Perspectives in Psychiatric Care, 1-8.
Yelpaze, İ. ve Türküm, A . (2018). Adaptation and validation of turkey version of multidimensional attitudes toward persons with disabilities. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(14), 167-187.
Yıldırım Sarı, H., Bektaş, M. & Altıparmak, S. (2010). Hemşirelik öğrencilerinin engellilere yönelik tutumlarının belirlenmesi. Yeni Tıp Dergisi. 27. 80-83
Yüca N. (2018). 5. ve 6. sınıf öğrencilerinin sahip olduğu değerler, algıladıkları aile ilişkileri ve empati düzeyi arasındaki yordayıcı ilişkiler. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. (519893), SB Enstitüsü, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi.
Wied, M.D., Branje S.J.T. & Meeus W.H.J. (2007). Empathy and conflict resolutionis friendship relations among adolescents. Aggress Behav, 33, 48-55.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Premium e-Journal of Social Science (PEJOSS)
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
