Sosyal Medya Kullanımının Yeme Davranışları Üzerine Etkisi: İstanbul'daki Akademisyenler Üzerine Bir Araştırma
Özet Görüntüleme: 1208
/ 
PDF İndirme: 386
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10459257Anahtar Kelimeler:
Beslenme Davranışı, Sosyal Medya, Akademisyenler, SESMEB ÖlçeğiÖzet
Bu çalışma, İstanbul'daki 44 vakıf üniversitesinde görev yapan akademisyenlerin sosyal medya kullanımının yeme davranışları üzerindeki etkilerini araştırmıştır. Demografik faktörlerin (cinsiyet, medeni durum, yaş, eğitim durumu, kronik rahatsızlık durumu) sosyal medya etkileşimleri ve yeme davranışları üzerinde belirleyici olmadığı görülmüştür (p>0.05). Ancak, katılımcıların beden kitle indeksi (BKİ) düzeyleri ile sosyal medyanın yeme davranışları arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p<0.05).
Yapılan Tukey testi, kilolu ve obez akademisyenler ile zayıf olanlar arasında sosyal medyanın yeme davranışları üzerinde belirgin farklar olduğunu göstermiştir(p<0.05). Katılımcıların genel SESMEB ölçeği puanı 38,10 olarak belirlenmiştir. En yüksek puan, "Bir besinin sosyal medyada yer alması, o besine karşı olan görüşümü etkiler." sorusuna aittir.
Çalışmanın bulguları, demografik faktörlerin sosyal medya etkileşimleri ve yeme davranışları üzerinde etkili olmadığını, ancak beden kitle indeksi düzeylerinin bu etkileşimlerde önemli bir rol oynadığını göstermektedir. Elde edilen bilgiler, akademik çevrelerdeki bireylerin sağlıklı beslenme alışkanlıkları geliştirmeleri ve sosyal medya kullanımının potansiyel olumsuz etkilerini azaltmalarına yönelik stratejilerin geliştirilmesine olanak tanımaktadır.
İndirmeler
Referanslar
Aktaş, M. ve Çopur, Z. (2018). Sosyal medya kullanımının eşler arasındaki strese etkisi. International Journal Of Education Technology and Scientific Researches. 6, 142-153.
Biber, L. (2020). Sosyal medya, fomo ve kuşaklararası Farklılaşma. Ekonomi Ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 9(1), 26-43.
Bilge Y, Baydili K, & Göktaş S. (2020) Sosyal medya bağımlılığını yordamada anksiyete, stres ve günlük sosyal medya kullanımı: meslek yüksekokulu örneği. Bağımlılık Dergisi. 21(3), 223-235.
Bragg, M., Lutfeali, S., Greene, T., Osterman, J., & Dalton, M. (2021). How food marketing on ınstagram shapes adolescents' food preferences: online randomized trial. Journal of medical Internet research, 23(10), 64-70.
Burke, M., Marlow, C., & Lento, T. (2010). Social network activity and social well-being. In Proceedings of the SIGCHI conference on human factors in computing systems. 1909-1912.
Büyükçorak, M. & Dinç, M. (2020). Sosyal medyanın aşırı kullanımının psikolojik etkileri ve türk gençlerinin sosyal medyayı kullanım özellikleri. Psikoloji Araştırmaları. 1 (1) , 30-33.
Cataldo, I., De Luca, I., Giorgetti, V., Cicconcelli, D., Bersani, F. S., Imperatori, C.& Corazza, O. (2021). Fitspiration on social media: Body-image and other psychopathological risks among young adults. A narrative review. Emerg. Trends Drugs Addic
Chen P-J & Antonelli M. (2020). Conceptual models of food choice: ınfluential factors related to foods, ındividual differences, and society. Foods. 9(12):1898.
Chung, A., Vieira, D., Donley, T., Tan, N., Jean-Louis, G., Kiely Gouley, K., & Seixas, A. (2021). Adolescent peer influence on eating behaviors via social media: scoping review. Journal of medical Internet research, 23(6).
Coates, A. E., Hardman, C. A., Halford, J. C. G., Christiansen, P., & Boyland, E. J. (2019). Social Media Influencer Marketing and Children's Food Intake: A Randomized Trial. Pediatrics. 143(4), 1-9.
Çiftçi, H. (2018). Üniversite öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığı. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7 (4) , 417-434.
Devonport, T.J., Nicholls, W. & Fullerton, C. (2019). A systematic review of the association between emotions and eating behaviour in normal and overweight adult populations. Journal of Health Psychology. 24(1):3-24.
Duran S, Çetinbaş A, Başaran T, Kara A, Elgün B, Keklik N. (2019) Üniversite öğrencilerinde stres ve sosyal medya kullanımının yeme davranışları üzerine etkisi. Euras J Fam Med;8(4):149-54.
Faruque, S., (2013) How gender affects social media. https://www.hashtags.org/business/ management/gender-and-social-media-how- 96 men-and-women-differ/
Guntuku, S. , Chandra, B. , Anneke, J. Kokil, E., Johannes, U. (2018). Understanding and Measuring Psychological Stress using Social Media. In Proceedings of the international AAAI conference on web and social media, 13, 214–225.
Hawkins, L. K., Farrow, C., & Thomas, J. M. (2020). Do perceived norms of social media users’ eating habits and preferences predict our own food consumption and BMI?. Appetite, 149, 104611.
Jeong, H., & Shin, K. (2022). How does adolescents’ usage of social media affect their dietary satisfaction?. International journal of environmental research and public health, 19(6), 3621.
Karatsoli, M. & Nathanail, E. (2020). Examining gender differences of social media use for activity planning and travel choices. Eur. Transp. Res.12(44), 1-9.
Kavruk, B. (2016) Sosyal medya kullanımının cinsiyet ve eğitim düzeyi açısından değerlendirilmesi [YayınlanmamışYüksek Lisans Tezi] Bahçeşehir Üniversitesi.
Keser, A., Bayındır-Gümüş, A., Kutlu, H., & Öztürk, E. (2020). Development of the scale of effects of social media on eating behaviour: a study of validity and reliability. Public Health Nutrition, 23(10), 1677-1683
Kim, B. R., & Mackert, M. (2022). Social media use and binge eating: An integrative review. Public Health Nursing, 39(5), 1134-1141.
Kıngır, S., & Kardeş, N. (2019). Medyanın sağlıklı beslenme davranışı üzerindeki etkisi. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(2), 163-176.
Kıran, S. , Küçükbostancı, H. & Emre, İ. E. (2020). Sosyal medya kullanımının kişiler üzerindeki etkilerinin İncelenmesi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 13 (4) , 435-441
Kıranoğlu, O. (2018). Sosyal medyada yapılan yorumların tüketici satın alma niyeti üzerindeki etkisi: Bartın ili uygulaması [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi] Bartın Üniversitesi.
Klassen, K. M., Douglass, C. H., Brennan, L., Truby, H., & Lim, M. S. C. (2018). Social media use for nutrition outcomes in young adults: a mixed-methods systematic review. The international journal of behavioral nutrition and physical activity, 15(1), 70-77.
Koçak, N. G. (2012). Bireylerin Sosyal Medya Kullanım Davranışlarının ve Motivasyonlarının Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Bağlamında İncelenmesi: Eskişehir’de bir Uygulama. (Yayınlanmamış Doktora Tezi) Anadolu Üniversitesi.
Naslund, J.A., Bondre, A., Torous, J. (2020). Social Media and Mental Health: Benefits, Risks, and Opportunities for Research and Practice. J. technol. behav. sci. 5, 245–257.
O'Reilly M. (2020). Social media and adolescent mental health: the good, the bad and the ugly. Journal of mental health (Abingdon, England), 29(2), 200–206.
Peat, C. M., Von Holle, A., Watson, H., Huang, L., Thornton, L. M., Zhang, B., Du, S., Kleiman, S. C., & Bulik, C. M. (2015). The association between internet and television access and disordered eating in a Chinese sample. The International journal of eating disorders, 48(6), 663–669
Sarıoğlu, C. İ. (2021). Sosyal medya kullanımını etkileyen faktörler üzerine bir araştırma, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 277-298.
Sipahi S & Demirel B (2021). Sosyal medyadaki beslenme ile ilgili paylaşımların yetişkin bireylerin yeme tutum ve davranışlarına etkisi. Beslenme ve Diyet Dergisi. 49(1), 57 – 66.
Tam, M, S. (2020). Sosyal Medya Kullanım Motivasyonlarının, Sosyal Medya Fenomenlerinin Kanaat Önderliği Rolü Üzerine Etkisi [Yayınlanmamış Doktora Tezi]. İstanbul Üniversitesi.
T.C.Gençlik ve Spor Bakanlığı. Sosyal Medya Araştırma Raporu. (2014). http://www.gsb.gov.tr/HaberDetaylari/1/3816/genclik-ve-spor-bakanligiturkiyenin-en-kapsamli-sosyal-medya-arastirmasini-yapti.aspx
Tutgun Ünal, A. & Bozkurt, V. (2020). Sosyal Medya Bağımlılığı Belirtileri Üzerine Etki Eden Faktörler. Bilişim Teknolojileri ve İletişim, Türkiye Bilimler Akademisi Yayınları.
Yıldırım, A. F. (2022). Entelektüel Düşünme Eğiliminin Sosyal Medya Kullanım Amaçlarına Etkisi: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Alan Araştırması. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(4), 1662-1671.
Zeeni, N., Abi Kharma, J., & Mattar, L. (2023). Social media use impacts body image and eating behavior in pregnant women. Current Psychology, 42(6), 4948-4955.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Premium e-Journal of Social Science (PEJOSS)
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
