Metaverse'de Özgürlük Sorunsalı; Gerçek mi? Sahte mi?

Özet

Bu çalışmada özü itibariyle insan eli ile tasarlanmış yapay gerçeklik içinde pratik bir olgu olan özgürlüğün imkânı tartışılmaktadır. İnsanın davranımını seçme, ahlaki eylemde bulunma ve tasarlama ayrıcalığı olarak tanımlanabilecek özgürlüğün teknik bir takım kalıplar içinde biçimlenmiş metaverse’de imkânının zor olduğu iddia edilmektedir.

Özgürlük, ister eylem ister düşünce boyutuyla ele alınsın bireyin çevresini kuşatan sınırsız olanaklar içinde yaptığı tercihler üzerinden anlam kazanmaktadır. Olanakların veya tercihlerin kısıtlandığı ya da hiç olmadığı durumlar bireyin ruhsal ve zihinsel açıdan kısıtlanarak özgürlüğünün olmadığı bir yapıya işaret etmektedir.

Metaverse’nin bir ve sıfırlardan oluşan dijital kodlarının bireye vaat ettiği sınırsız özgürlüğün bu kodları yazanların veya bunları finanse edenlerin denetiminde olduğu onların isteklerine göre şekillendiği iyi anlaşılmalıdır. Bu bağlamda kontrolü başka bireylerde olan teknolojik örüntü içinde özgürlüğün bir seraptan farkı olmadığı ifade edilmelidir.

Bu çalışmada özgürlüğün metaverse kapsamında bir olanak olmadığı bireylerin sanal evrende hareketlerinin kendi bilinçlerinin dışında maniple edilebilmesine açık olduğu bu kapsamda dijital örüntü içinde özgürlüğün yok olabileceği hususu ortaya konulmuştur.