Necîb Mahfûz’un “el-Bâkî mine’z-Zemen Sâ‘ah” Adlı Romanı Üzerine Bir İnceleme

Özet

Modern Arap Edebiyatının önemli isimlerinden Necîb Mahfûz, eserleri pek çok dile çevrilen ve 1988'de Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanan, uluslararası üne sahip Mısırlı bir yazardır. Necîb Mahfûz'un "el-Bâkî mine’z-Zemen Sâ‘ah" adlı romanı, Mısır’ın yakın tarihindeki toplumsal ve siyasi olayları bir ailenin üç nesli üzerinden ele alır. Roman, Hâmid Burhân ve ailesinin hikâyesi etrafında şekillenir. Aile, 1923 Anayasası'ndan başlayarak II. Dünya Savaşı, Filistin Savaşı ve 1952 Mısır Devrimi gibi önemli tarihsel dönemeçlerle yüzleşir. Hâmid Burhân’ın ikinci evliliği aile içinde büyük bir krize neden olurken, çocuklar ve torunlar, ülkenin siyasi çalkantılarından derin şekilde etkilenir. Roman, Mısır toplumunun modernleşme sürecindeki sancılarını ve bireylerin bu süreçteki psikolojik ve sosyal çatışmalarını derinlemesine işler. Mahfûz, bu süreçte karakterlerin iç dünyalarını titizlikle analiz ederek, Mısır’ın modernleşme sürecinin bireyler üzerindeki etkilerini vurgular. Romanın ana mekânı Kahire'dir ve bu şehirdeki sosyal ve ekonomik değişimler, karakterlerin yaşamlarına yansıtılır. Mahfûz, geniş bir zaman dilimini kapsayan romanında, toplumsal değişimin bireyler üzerindeki etkisini ustalıkla işler. Roman, sadece bir aile dramı değil, aynı zamanda Mısır toplumunun bir yansımasıdır. Bu nedenle, "el-Bâkî mine’z-Zemen Sâ‘ah", Mısır’ın yakın tarihini ve modernleşme sürecini anlamak için önemli bir edebi kaynak olarak öne çıkar. Bu çalışmada, yazarın kısaca hayatı hakkında genel bilgi verilmiş, "el-Bâkî mine’z-Zemen Sâ‘ah" adlı romanı içerik yönünden ele alınmış; romanın teması, kurgusu, olay örgüsü, karakterleri, kullanılan dil ve teknik incelenmiştir.