ÇALIŞANLARIN KARANLIK LİDERLİK ALGILARININ PRESENTEİZM (İŞTE VAROLAMAMA) ÜZERİNE ETKİSİ: TEKSTİL SEKTÖRÜNDE BİR ARAŞTIRMA

Özet

Örgütlerin amaç ve hedeflerine ulaşması, rakipleri karşısında rekabet avantajı sağlaması ve varlığını sürdürmesi örgütsel başarılarına bağlıdır. Örgütsel başarı göstergelerinin başında gelen verimlik ve performansın sağlanmasında, çalışanlarının verimliliği son derece önemlidir. Dolayısıyla örgütlerin çalışan verimliliğini yönetmesi ve verimsizlikler ile mücadele etmesi kaçınılmaz hale gelmektedir. Çalışanların verimliliklerini etkileyen unsurların başında ise lider davranışları ve presenteizm (İşte Varolamama) geldiği düşünülmektedir. Presenteizm çalışanların işlerinin başında olmalarına rağmen, görevlerini tam anlamıyla yerine getirememelerinden kaynaklanan bir sorundur. Diğer taraftan liderler ise davranışları ve söylemleri ile takipçilerine yaşattığı olumlu ve olumsuz hisler, çalışanların performansını etkileyebilmektedir. Bu kapsamda liderin kişiliğindeki olumsuz özelliklerin liderin aldığı karar ve davranışlarına olumsuz yönde yansıması olarak tanımlanan karanlık liderlikte verimlik üzerinde etkili olmaktadır.
Bu çalışma, çalışanların karanlık liderlik algılarının presenteizm üzerinde bir etkisinin olup/olmadığını bulabilmek amacıyla yapılmıştır. Bu kapsamda karanlık liderliğin alt boyutları olan bezdiren davranışlar, samimiyetsiz davranışlar ve zorbaca davranışların presenteizmin alt boyutları olan işe yoğunlaşamama ve işi tamamlama üzerindeki etkileri değerlendirilmiştir. Araştırma verisi, Malatya ilinde faaliyet gösteren tekstil işletmelerindeki çalışanlarından toplanmıştır. Verilerin toplanmasında anket tekniğinden faydalanılmış olup toplam 513 anket değerlendirilmiştir. Çalışmada SPSS programı yardımıyla korelasyon ve regresyon analizi yapılmıştır. Sonuç olarak çalışanların karanlık liderlik algılarının presenteizm üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olduğu bulunmuştur. Benzer şekilde karanlık liderliğin bezdiren davranışlar alt boyutunun presenteizmin alt boyutları olan işe yoğunlaşamama ve işi tamamlama boyutları üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olduğu saptanmıştır. Ancak karanlık liderliğin samimiyetsiz davranışlar ve zorbaca davranışlar alt boyutlarının ise presenteizmin alt boyutları olan işe yoğunlaşamama ve işi tamamlama boyutları üzerinde anlamlı bir etkisinin bulunmadığı saptanmıştır.