İş Tatmininin Çalışan Performansına Etkisinde Örgüt Kültürünün Aracı Rolü ve Buna Yönelik Bir Araştırma
Özet Görüntüleme: 66
/ 
PDF İndirme: 17
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.15742036Anahtar Kelimeler:
Satisfaction, Job Satisfaction, Organizational Commitment, Culture, Organizational Culture.Özet
Günümüz rekabetçi iş dünyasında, çalışanların iş tatmini ve performansı arasındaki ilişki işletmeler açısından stratejik bir önem taşımaktadır. Yüksek iş tatmini, çalışanların motivasyonunu artırarak daha verimli ve etkin bir iş gücüne katkıda bulunurken, düşük iş tatmini performans kayıplarına ve iş gücü devir hızının artmasına yol açabilmektedir. Bu bağlamda, örgüt kültürü iş tatmini ile çalışan performansı arasındaki ilişkide kritik bir aracı değişken olarak değerlendirilmektedir. Örgüt kültürü; işletmenin değerleri, normları, inançları ve davranış kalıplarını içeren bir yapı olup, çalışanların iş ortamındaki tutum ve davranışlarını şekillendiren temel unsurlardan biridir. Bu çalışmanın temel amacı, iş tatmininin çalışan performansı üzerindeki etkisini ve bu etkide örgüt kültürünün aracı rolünü derinlemesine incelemektir. Günümüzde işletmelerin sürekliliği ve rekabet avantajı elde etmesi büyük ölçüde insan kaynağının verimli kullanılmasına bağlıdır. Bu bağlamda, çalışanların işlerinden duydukları memnuniyet ve bu memnuniyetin performansa yansıması, kurumlar için çıkış noktalarından biri olmuştur. Ancak, iş tatmini ile çalışan performansı arasındaki bu ilişkide örgüt kültürünün oynadığı kritik aracı rol literatürde yeterince ele alınmamıştır. Bu araştırma, iş tatmini ve çalışan performansı arasındaki ilişkide örgüt kültürünün etkin bir aracı değişken olarak nasıl bir rol oynadığını anlamaya yöneliktir. Yöntem olarak anket tekniği kullanılmış ve farklı sektörlerde çalışan bireylerden elde edilen veriler analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, iş tatmini arttıkça çalışan performansının da anlamlı bir şekilde artış gösterdiği ortaya çıkmıştır. Ancak bu artışın örgüt kültürü tarafından desteklenmediği durumlarda iş tatmininin performansa etkisinin sınırlı kaldığı da tespit edilmiştir.
İndirmeler
Referanslar
Alvesson, M. (2000). Understanding organizational culture. Sage Publications.
Bilgin, K. U., & Sevim, V. (2022). Kamu personeli bireysel performans değerlendirmesi: Ağırlıklı performans puanlama modeli. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 42, 257–258.
Deal, T. E., & Kennedy, A. A. (1982). Corporate cultures: The rites and rituals of corporate life. Addison-Wesley.
Denison, D. R., & Mishra, A. K. (1995). Toward a theory of organizational culture and effectiveness. Organization Science, 6(2), 204–223.
Eren, E. (2010). Stratejik yönetim ve işletme politikası (10. baskı, ss. 445–446). Beta Yayıncılık.
Gümrükçü, D. M. (2016). Örgütlerde takım performansında liderin rolü: Bankacılık örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi.
Helvacı, A. (2002). The importance of performance appraisal in performance managament process, Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 35(1), 155-169
Hofstede, G., Neuijen, B., Ohayv, D. D., & Sanders, G. (1990). Measuring organizational cultures: A qualitative and quantitative study across twenty cases. Administrative Science Quarterly, 35(2), 286–316.
Işığıçok, E. (2008). Performans ölçümü, yönetimi ve istatistiksel analizi. Ekonometri ve İstatistik Dergisi, 7, 5.
Judge, T. A., & Klinger, R. (2008). Job satisfaction: Subjective well-being at work. In M. Eid & R. J. Larsen (Eds.), The science of subjective well-being (pp. 393–413). The Guilford Press.
Karakuş, Ç. (2019). Çalışma hayatında iş tatmini ve iş stresi: Özel bir hastanede çalışan hemşireler üzerine bir araştırma. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(1), 93.
Keser, A., & Öngen Bilir, K. B. (2019). İş tatmini ölçeğinin Türkçe güvenilirlik ve geçerlilik çalışması. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(3), 229–239.
Koçel, T. (2010). İşletme yöneticiliği (13. baskı). Beta Basım Yayın.
Martin, J., & Siehl, C. (1983). Organizational culture and counterculture: An uneasy symbiosis. Organizational Dynamics, 12(2), 54.
Orhan, E. (2019). Liderlik algısının iş tatmini üzerine etkileri; Fırat Üniversitesi örnek çalışması. Fırat Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3(2), 254.
Sargut, M. (2020). İş tatmini ile yaşam tatmini arasındaki ilişki ve uygulama. Vestnik Bishkek Humanities University, 3.
Şimşek, A. (2014). Örgüt kültürü: Kuramsal bir bakış. Çağdaş Yönetim Bilimleri Dergisi, 1(1), 19.
Türk, M. S. (2007). Örgüt kültürü ve iş tatmini. Özkan Matbaacılık.
Uysal, Ş. (2015). Performans yönetimi sisteminin tanımı, tarihçesi, amaç ve temel unsurlarına genel bir bakış. Electronic Journal of Vocational Colleges, 5(2), 33.
Yahyagil, M. Y. (2004). Denison örgüt kültürü ölçme aracının geçerlilik ve güvenirlik çalışması: Ampirik uygulama. Yeditepe Üniversitesi Yönetim, 47, 53–76.
Yıldırım, M. (2023). Kamu yönetiminde amaçsallaşan performans düşüncesi: Literatürün eleştirel bir çözümlemesi. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 78(2), 204.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Premium e-Journal of Social Sciences (PEJOSS)
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
