Örgüt Kültürünün Örgütsel Bağlılığa Etkisinde Hizmetkar Liderliğin Aracı Rolü


Özet Görüntüleme: 45 / PDF İndirme: 19

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.14923558

Anahtar Kelimeler:

Örgüt Kültürü, Örgütsel Bağlılık, Hizmetkar Liderlik, Çalışan, Otomotiv

Özet

Araştırmanın amacı, örgüt kültürünün ve hizmetkâr liderliğin örgütsel bağlılığı nasıl etkilediğini ve ayrıca örgüt kültürünün örgütsel bağlılık üzerindeki etkisinde hizmetkar liderliğin aracı rolünü incelemektir. Araştırma, nicel yöntemlerle ve ilişkisel tarama modeli kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri çevrimiçi anket formları kullanılarak toplanmıştır. Araştırmanın evrenini İstanbul ili Avrupa yakasındaki otomotiv sektöründe farklı görevlerde çalışan 404 kişi oluşturmuştur. Araştırmanın verileri IBM SPSS 26.0 ve AMOS 24 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın bulguları örgüt kültürünün ve hizmetkar liderliğin örgütsel bağlılığı pozitif yönlü ve anlamlı bir biçimde etkilediği ve bu iki etkenin örgütsel bağlılık üzerinde %50 gibi oldukça yüksek bir varyans açıkladığını göstermiştir. Araştırmada, örgüt kültürünün hizmetkar liderlik üzerinde de pozitif yönlü ve güçlü bir etkisinin olduğu ve örgüt kültürünün hizmetkar liderlik üzerinden de dolaylı olarak örgütsel bağlılığı etkilediği saptanmıştır.

İndirmeler

İndirme verileri henüz mevcut değil.

Referanslar

Akalın, U. (2022). Örgüt kültürünün örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisinde örgütsel bağlılığın aracı rolü: Bir tekstil firması örneği. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bilecik.

Aktan, Ç. C. (2006). Kurumsal Kültür. Ankara: Sermaye Piyasası Kurulu.

Akyüz, B. (2016). Yönetimde Hizmetkar Liderlik. Ankara: Gece Kitaplığı.

Alavi, M. Kayworth, T. R. & Leidner, D. E. (2005). An Empirical examination of the ınfluence of organizational culture on knowledge management practices. Journal of Management Information Systems, 22(3), 191-224.

Allen, N. J. & Meyer, J. P. (1996). Affective, continuance and normative commitment to the organization: an examination of construct validity. Journal of Vocational Behavior, 49(3), 252-276.

Armenakis, A. Brown, S. & Mehta, A. (2011). Organizational culture: assessment and transformation. Journal of Change Management, 11(3), 305-328.

Bakan, İ. & Büyükbeşe, T. (2004). Çalışanların iş güvencesi ve genel iş davranışları ilişkisi: bir alan çalışması. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23, 35.

Bal Taştan, S., & Kalafatoğlu, Y. (2015). An investigation of the moderating effect of work exhaustion on the relationship between perceived servant leadership and organizational commitment. Süleyman Demirel University Journal of Faculty of Economics & Administrative Sciences, 20(3).

Balay, R. (2014). Yönetici ve öğretmenlerde örgütsel bağlılık. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.

Başar, U. (2011). Örgütsel adalet algısı, örgütsel özdeşleşme ve iş tatmini arasındaki ilişkilere yönelik görgül bir araştırma. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi] Kara Harp Okulu Savunma Bilimleri Enstitüsü, Savunma Yönetimi Ana Bilim Dalı.

Bolat, T., Bolat, O. İ., & Yüksel, M. (2016). Hizmetkar liderlik ve psikolojik güçlendirme ilişkisi: Örgüt kültürünün düzenleyici etkisi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(36), 75-104.

Dağıstan, U., (2021). Örgüt kültürü ve örgütsel bağlılık arasındaki̇ ilişki̇: kamu kurumunda bi̇r araştırma. Social Sciences Studies Journal, 79, 993-1000.

Dalgıç, D. (2017). Hizmetkâr liderlik ve örgütsel bağlılık ilişkisi: hizmet sektöründe bir uygulama. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Depree, M. (1998). What is Leadership? Leading Organizations, Ed. G. R. Hickman. California: Sage, 130-132.

Dierendonck, D. V. (2011). Servant leadership: a review and synthesis. Journal of Management, 37(4), 1228-1261.

Dinçer, E., & Kart, M. E. (2021). Örgüt kültürünün örgütsel bağlılık üzerindeki etkisinde yetenek yönetiminin aracılık rolünün incelenmesi. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(4), 21-42.

Doğanay Ergen, F. (2013). Hizmetkâr liderliğin örgütsel vatandaşlık davranışına etkisi: istanbul ve afyonkarahisar’daki beş yıldızlı otel işletmelerinde bir araştırma. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Afyon Kocatepe Üniversitesi.

Dökmen, Ü. (1996). İletişim çatışmaları ve empati. İstanbul: Sistem Yayınları.

Elsbach, K. D. & Stigliani, I. (2018). Design thinking and organizational culture: A review and framework for future research. Journal of Management, 44(6), 2274-2306.

Eva, N. Robin, M. Sendjaya, S. Dierendonck, D. V. & Liden, R. C. (2019). Servant leadership: a systematic review and call for future research. The Leadership Quarterly, 30(1), 111-132.

Fındıkçı, İ. (2009). Bir gönül yolculuğu: Hizmetkâr Liderlik. İstanbul: Alfa Yayıncılık.

Gençer Çelik, G. (2021). Örgüt kültürünün örgütsel bağlılığa etkisi: Sağlık sektöründe bir araştırma. OPUS International Journal of Society Researches, 17(36), 2740-2766. https://doi.org/10.26466/opus.858804.

George, D. & Mallery, P. (2010). SPSS for Windows step by step. A simple study guide and reference (10. Baskı). GEN, Boston, MA: Pearson Education, Inc.

Güler, M., & Gümüştekin, G. (2014). Örgüt kültürünün kadın çalışanların örgütsel bağlılığına ve performansına etkisi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 9(4), 246-260.

Gülova, A. A. & Demirsoy, Ö. (2012). Örgüt kültürü ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişki: hizmet sektörü çalışanları üzerinde ampirik bir araştırma. Business and Economics Research Journal, 3(3), 49-76.

Gültekin, A., & Başar, P. (2022). Hizmetkâr liderliğin örgüt kültürü üzerindeki etkisi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(45), 1284-1303. https://doi.org/10.46928/iticusbe.1125742.

Güney, S. (2017). Örgütsel Davranış. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.

Hofstede, G. Neuijen, B. Ohayv, D. D. & Sanders, G. (1990). Measuring organizational cultures: A qualitative and quantitative study across twenty cases. Administrative Science Quarterly, 35(2), 286-316.

Hunter, E. M. Neubert, M. J. Perry, S. J. Witt, L. A. Penney, L. M. & Weinberger, E. (2013). servant leadership and helping behavior: The moderating role of role clarity and leader-follower tenure. Journal of Business and Psychology, 24(2), 316-331.

Işık, N. (2014). Liderlik yaklaşımları ve hizmetkâr liderliğin iş görenlerin organizasyonel bağlılıklarına etkileri. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Bahçeşehir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.

İnce, M. & Gül, H. (2005). Yönetimde yeni bir paradigma: Örgütsel bağlılık. Konya: Çizgi Kitabevi.

İşcan, Ö. F. & Timuroğlu, M. K. (2007). Örgüt kültürünün iş tatmini üzerindeki etkisi ve bir uygulama. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(1), 119-135.

İşler, M., & Avcı, A. (2023). The effect of servant leadership on organizational commitment and the mediating role of organizational justice. Toplum, Eğitim ve Kültür Araştırmaları Dergisi, 2(1), 34–48. https://doi.org/10.5281/zenodo.7881783

Kaplan, M. (2023). İmalat işletmelerinde yeşil örgüt kültürünün örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi: iş tatmininin aracılık rolü. Uluslararası Yönetim İktisat Ve İşletme Dergisi, 19(4), 910-930. https://doi.org/10.17130/ijmeb.1355469.

Karadirek, G. (2022). Örgüt kültürü, örgütsel performans ve bağlılık arasındaki ilişkilerin belirlenmesi. Uluslararası Yönetim ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(17), 45-58.

Kılıç, K. C. & Yener, D. (2015). Birey-örgüt ve birey-iş uyumunun çalışanların iş tutumlarına etkisi: Adana ilinde bankacılık sektöründe çalışanlar üzerine bir araştırma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(1), 161-174.

Kılıç, K. C., & Portakal, S. (2016). hizmetkâr liderliğin örgütsel bağlılık bileşenlerine etkisi: Gaziantep ilindeki seyahat acentaları örneği. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(2), 199-212.

Klepczarek, E. (2023). Myths and ceremonies among the corporate governance ınstitutions: Introducing the concept of corporate governance culture. Corporate Governance: The International Journal of Business in Society, 23(1), 109-131.

Koçer, S. (2017). Kurumsal web sitelerinin kurum kimliği açısından incelenmesi: en çok tercih edilen üniversiteler üzerine bir analiz. Journal of International Social Research, 10(53).

Köse, S. Tetik, S. & Ercan, C. (2001). Örgüt kültürünü oluşturan faktörler. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 8(1), 219-242.

Meyer, J. P. & Allen, J. N. (1997). Commitment in the workplace: Theory, research, and application. London: Sage Publications Inc.

Moran, R. T. Abramson, N. R. & Moran, S. V. (2014). Managing Cultural Differences. Routledge.

Nahm, A. Y. Vonderembse, M. A. & Koufteros, X. A. (2004). The impact of organizational culture on time‐based manufacturing and performance. Decision Sciences, 35(4), 579-607.

Nakip, M. & Yaraş, E. (2017). Pazarlamada Araştırma Teknikleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.

Nal, M., Bektaş, G., & Kaya, E. (2020). Hizmetkar liderliğin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisinde psikolojik güçlendirmenin aracılık rolü. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(3), 842-858. https://doi.org/10.31592/aeusbed.736060

Nemashkalo, K. & Miao, J. (2023). Mechanism of organizational culture in a multinational organization: essence and components. Ukrainian Journal of Applied Economics and Technology, 8(2).

Nwokocha, I. (2015). Employers and the enhancement of industrial harmony in private sector organizations in Nigeria. IOSR Journal of Humanities and Social Science, 20(5), 28-35.

Opoku, E. O. Hongqin, C. & Aram, S. A. (2022). The influence of organizational culture on employee performance in the banking sector: Evidence from GCB Bank, Ghana. European Journal of Business and Management Research, 7(2), 168-175.

Ordu, A., & Balçık, E. (2019). Örgüt kültürü, psikolojik güçlendirme ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkiler. Journal of Uludag University Faculty of Education, 32(1), 63-91. https://doi.org/10.19171/uefad.459546.

Page, D. & Wong, P. T. (2000). A conceptual framework for measuring servant leadership. The human factor in shaping the course of history and development, Ed. S. Adjibolosoo, Boston, University Press of America.

Parsons, S. Daniels, H. Porter, J. & Robertson, C. (2008). Resources, staff beliefs and organizational culture: Factors in the use of ınformation and communication technology for adults with ıntellectual disabilities. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, 21(1), 19-33.

Pınar, İ. (1999). Öğrenen organizasyonların kültürel çerçevesi. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 28(2), 37-78.

Radosavljevic, Z. Cilerdzic, V. & Dragic, M. (2017). Employee organizational commitment. Faculty of Business Economics and Entrepreneurship, 1-2, 19.

Ravasi, D. & Schultz, M. (2006). Responding to organizational ıdentity threats: Exploring the role of organizational culture. Academy of Management Journal, 49(3), 433-458.

Robbins, S. P. & Judge, T. A. (2012). Organizational behavior, (Çev. İnci Erdem). Ankara: Nobel Kitabevi.

Sabuncuoğlu, Z. & Tüz, M. (2001). Örgütsel psikoloji. Bursa: Ezgi Kitabevi.

Schein, E. H. (1983). The role of the founder in creating organizational culture. Organizational Dynamics, 12(1), 13-28.

Sharma, M. K. & Jain, S. (2013). Leadership management: Principles, models and theories. Global Journal of Management and Business Studies, 3(3), 309-318.

Shokef, E. & Erez, M. (2006). Global work culture and global ıdentity, as a platform for a shared understanding in multicultural teams. In National Culture and Groups, 325-352, Emerald Group Publishing Limited.

Spears, L. (1995). Servant-leadership and the Greenleaf legacy. John Wiley & Sons, Inc.

Sudhakar, S. V. (2011). Servant leadership: A unique art of leadership! Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business, 2(11), 456-467.

Taylor, S. & Pearse, N. (2009). Creating sustainable organizations through servant leadership. The International Journal of Interdisciplinary Social Sciences, 4(4), 223-233.

Toker, B., Çevirgen, A., & Kalıpçı, M. B. (2019). Örgüt Kültürünün örgütsel bağlılığa etkisi: seyahat acentaları üzerinde bir uygulama. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 11(2), 38-53.

Türkmen, F. (2016). Ortaokul yöneticilerinin hizmetkâr liderlik davranışlarının öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları üzerindeki etkisi. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Ondokuz Mayıs Üniversitesi.

Winston, B. E. (2003). Extending patterson’s servant leadership model: Explaining how leaders and followers ınteract in circular model. Regent University-School of Leadership Studies, Servant Leadership Research Roundtable.

Yalçın, M., & Karadağ, E. (2013). Hizmetkâr liderlik ve okul kültürü: Bir yapısal eşitlik modellemesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 101-120.

Yavuz, H. (2020). Okul yöneticilerinin örgütsel bağlılık ve hizmetkâr liderlik düzeyleri arasındaki ilişki. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi.

Yılmaz, C., & Ceylan, A. (2016). Hizmetkâr liderlik ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki üzerine bir çalışma. Yildiz Social Science Review, 2(2), 75-90.

Yılmaz, Ö. (2013). Zaman ve mekânı aşan söylemleriyle Yunus Emre’de insan anlayışı. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (Özel Sayı), 153-168.

Zerella, S. Von Treuer, K. & Albrecht, S. L. (2017). The ınfluence of office layout features on employee perception of organizational culture. Journal of Environmental Psychology, 54, 1-10.

İndir

Yayınlanmış

2025-07-31

Nasıl Atıf Yapılır

Güney, S., & Altun, O. (2025). Örgüt Kültürünün Örgütsel Bağlılığa Etkisinde Hizmetkar Liderliğin Aracı Rolü. Premium E-Journal of Social Sciences (PEJOSS), 9(56), 722–742. https://doi.org/10.5281/zenodo.14923558

Aynı yazar(lar)ın dergideki en çok okunan makaleleri